فضاهاي زير زميني در برابر ارتعاشات ناشي از زلزله ميتواند به سه شکل تغيير شکلهاي محوري، انحنايي و حلقهاي (Hoop) باشد. تغيير شکل محوري با کرنشهاي فشاري و کششي همراه ميباشد و همراه با عبور موج در طول محور تونل يا فضاي زير زميني جابجايي انجام ميگيرد. تغيير شکلهاي انحنايي باحث ايجاد انحناهاي مثبت و منفي در امتداد تونل ميگردند. در انحناي مثبت جدار فضاي زير زميني در قسمت فوقاني دچار فشردگي و در قسمت تحتاني دچار کشيدگي ميشود. تغيير شکلهاي حلقهاي نيز در اثر رخورد امواج به صورت عمودي يا تقريبا عمودي نسبت به محور تونل يا فضاي زير زميني ايجاد ميگردد. اين حالت تنها زماني که طول موج لرزهاي کمتر از شعاع فضاي زير زميني باشد ايجاد ميشود.
1- تغيير شکلهاي محوري و انحنايي
تنشهاي ديناميکي حاصل از امواج لرزهاي به تنشهاي استاتيکي موجود در جدار تونل يا فضاي زير زميني و سنگهاي مجاور آن افزوده ميگردند. در اثر افزايش تنشهاي فشاري حاصل از بارگذاري ديناميکي امکان ايجاد خرد شدگي و حالت پوسته شدن (Buckling) در محيط فضاي زير زميني وجود دارد.
ادامه مطلب
توضيح ضروري: همانطور که در قسمت منابع آمده است در تنظيم اين مقاله از مجله بلور که در دانشکده متالوژي و معدن دانشگاه تهران منتشر مي شود کمک ويژه گرفته شده است و نيز حاشيه هايي از دايره المعارف ويکي پديا بر آن افزوده شده است.
◄ مقدمه:
روش تونلسازي اتريشي (NATM)، در فاصله سالهاي 1957 تا 1965 در اتريش ابداع گرديد. نام اين روش در سال 1962 در سالزبورگ و جهت تميز از روش قديمي تونملسازي اتريشي اعطا گرديد. نخستين ارائه دهندگان اين روش Ladislaus von Rabcewicz, Leopold Müller و Franz Pacher بودند. ايده نخستين اين روش عبارت است از استفاده از فشارهاي زمين شناسي در برگيرنده توده سنگ جهت مقاوم سازي ونگهداري تونل.
بايد گفت که امروزه مطالعات گسترده اي از سوي متخصصين علم مكانيك سنگ در ارائه طرحي مطمئن براي نگهداري فضاهاي زيرزميني صورت مي گيرد كه بتواند سيستم نگهداري را به گونه اي طراحي كند كه علاوه بر ايمن بودن، از نظر اقتصادي نيز معقول باشد. نتايج اين مطالعات بر ضرورت بكارگيري روشهاي مشاهده اي همچون NATM در تونلسازي تاكيد دارد.
ادامه مطلب
مکانيک سنگ مبحثي از علوم مهندسي است که در آن چگونگي رفتار سنگ در برابر عوامل بيروني و دروني و تغييرات آنها مورد بحث قرار ميگيرد و چون رفتار سنگ بستگي کامل به ويژگيهاي آن دارد، از اينرو بررسي آن گروه از خواص سنگها که در اين مورد اهميت دارد نيز بخشي از مبحث مکانيک سنگ را تشکيل ميدهد. از آنجايي که حفاريها و بناهايي مثل تونلها، سدها، کانالهاي تامين آب و زهکشي، نيروگاههاي زميني، حفرههاي ذخيره آب، نفت، گاز و غيره و نيز دفن زبالههاي هستهاي، معادن زيرزميني، معادن روباز، برشهاي عميق براي آب ريز و... در سنگ و يا بر سنگ صورت ميگيرد، لذا لزوم شناخت سنگها و مکانيک سنگ براي انسان امري انکار ناپذير است. مکانيک خاک شاخهاي از علوم مهندسي است که به مطالعه مشخصات فيزيکي و رفتار توده خاکي تحت بارهاي وارده ميپردازد. مهندسي پي ، کاربرد اصول مکانيک خاک در مسائل عملي است. تعيين خواص خاک از قبيل مبدا پيدايش، دانه بندي، قابليت زهکشي آب، نشست، مقاومت برشي، ظرفيت باربري و غيره از جمله کارهاي مکانيک خاک مي باشد. احداث سدهاي خاکي، خاکريزها، زيرسازي جاده ها، زيرسازي بناهاي و تاسيسات بزرگ و... از فعاليتهاي مهم عمراني مي باشند که از علم مکانيک خاک به طور گسترده در آنها استفاده مي شود. |
◄ مکانيک سنگ آزمون سه محوري (Triaxial) | گسلها ، درزه ها | زمين لغزشها | پايداري شيب | تخلخل و نفوذپذيري | هوازدگي | ديناميک سنگ ◄ مکانيک خاک آزمايش برش مستقيم | آزمايش نفوذ SPT | ريزشهاي قاشقي | گسيختگي توده خاک | چسبندگي | تحکيم | زهکشي
|
ادامه مطلب