دانلود PDF دستورالعمل رده بندی ذخایر معدنی
برای دانلود PDF با حجم 808 KB روی لینک زیر کلیک کنید
برای دانلود PDF با حجم 249 KB روی لینک زیر کلیک کنید
براي دانلود كتاب های زیر به ادامه مطلب برويد....
*كتاب نقشه برداري نظري
*كتاب اکتشاف معدن
*كتاب تكنولوژي استخراج
*كتاب فرآوري مواد معدني
*كتاب اطلس رسوبی- کربناته
ادامه مطلب
طلا و مراحل اكتشاف
طلا فلز با ارزش و استراتژي بوده و كشورهاي داراي معادن طلا كه طي سالهاي متمادي توليد كننده طلا بودند عليرغم پائين‌تر شدن عيار طلا و افزايش عمق معادن همواره سعي كرده‌اند تا با استفاده از تكنولوژي پيشرفته استخراج سنگ معدن و استحصال طلاي موجود در معادن را ادامه دهند. طلا بعنوان يكي از فلزات گرانقيمت و ارزشمند، علاوه بر مصارف زينتي آن، پشتوانه پولي در سيستم بانكي هر كشور مي تواند در مهار تورم بسيار موثر واقع گردد.
طلا فلز با ارزش و استراتژي بوده و كشورهاي داراي معادن طلا كه طي سالهاي متمادي توليد كننده طلا بودند عليرغم پائين‌تر شدن عيار طلا و افزايش عمق معادن همواره سعي كرده‌اند تا با استفاده از تكنولوژي پيشرفته استخراج سنگ معدن و استحصال طلاي موجود در معادن را ادامه دهند، بطوري كه سنگ معدن در گذشته در آفريقا با عيار بيش از 20 گرم در تن استخراج و استحصال مي‌شده‌اند در حالي كه امروزه از معادن روباز استراليا و آمريكا سنگ معدن با عيار حدود 5/0 گرم در تن نيز استخراج مي‌گردند.
بطور كلي استخراج انواع سنگ معدن طلا به دور روش عمومي روباز و زيرزميني انجام مي‌‌پذيرد. استخراج سنگ معدن از معادن روباز به مراتب سهل‌تر و با سرمايه‌گذاري و هزينه‌هاي عملياتي كمتري قابل انجام ميباشد. در حال حاضر حدود 65 درصد استخراج سنگهاي طلادار در آمريكا از معادن روباز و 35 درصد از معادن زيرزميني صورت ميگيرد.
مهمترين عواملي كه انتخاب بين روشهاي استخراج روباز و زيرزميني را تعيين مي‌نمايد، هزينه‌هاي استخراج و بازيافت سنگ معدن ميباشند. در معادن روباز از آنجائي كه هزينه باطله‌برداري و جدا نمودن باطله موجود در ذخيره جزء هزينه‌هاي استخراج محسوب ميشود، لذا نسبت باطله‌برداري به سنگ معدن استخراجي بعنوان عامل مقايسه هزينه‌هاي استخراج محسوب ميشود. لذا نسبت باطله‌داري به سنگ معدن استخراجي بعنوان عامل مقايسه هزينه‌هاي استخراج معادن روباز و زير زميني مورد استفاده قرار ميگيرد
ادامه مطلب
بطور کلی در ابتدای صنعت نفت ، علایم ظاهری نفت یعنی نفت و گازهایی که در سطح زمین وجود داشته ، در اکتشاف نفت موثر بوده است. بعدها مشخص شد که مطالعه لایه‌های مختلف نفت در اکتشاف نفت ، موثر بوده است. اگر لایه نفوذ ناپذیر باشد، احتمال اینکه نفت درآن وجود داشته باشد، وجود دارد. علاوه براین ، مطالعه لایه‌های مختلف و مطالعه خواص فیزیکی و شیمیایی تحت عنوان ژئوفیزیک و ژئوشیمی در اکتشاف نفت موثر بوده است.
اکتشاف به کمک زمین شناسی
زمین شناسی به ما می‌آموزد که آیا شکل و وضع لایه‌های زیر زمینی در محل مورد نظر برای تشکیل نفتگیر مناسب است یا خیر. در صورتیکه مناسب تشخیص داده شد، به جستجوی مخازن زیرزمینی نفت پرداخته میشود.
ادامه مطلب
| Application Of Cathodoluminescence Imaging To The Study Of Sedimentary Rocks | ||
| Author : Sam Boggs, David Krinsley |  |
|
| Translator : 0 |
||
| Publish Year : 2006 | ||
| Page : 178 |
||
برای دانلود ادامه کتاب ها به ادامه مطلب بروید.....!؟؟
ادامه مطلب
:
روشهاي اكتشاف کروميت
ارائه مدلي براي اكتشاف اين ماده معدني كه بتواند در مناطق مختلف كارائي داشته باشد، امكانپذير نمي باشد و لذا نمي توان از يك روش خاص به عنوان مطلوب ترين روش اكتشاف کروميت نام برد و بر اين اساس به برخي روشهاي كلاسيك اكتشاف كه در رابطه با كرويت در ايران مورد استفاده قرار گرفته و يا امكان استفاده ازآن براي پي جوئي و اكتشاف كروميت وجود دارد، مي‌پردازيم.
◄ روشهاي ژئوفيزيكي:
در اينجا به برخي روشهاي عمده ژئوفيزيكي كه براي
ادامه مطلب
اشـــــــــکال و نــــحوه تشـــکیل ذخــــــایر مـعدنی
اشکال ذخایر معدنی
ذخایر ایزومتریک
گسترش این ذخایر در سه بعد یکسان و نسبتا زیاد است. این ذخایر در صورت واقع شدن در سطح زمین به روش روباز قابل بهره برداری هستند. ذخایر ایزومتریک مهم عبارتند از :
نوع استوک
حالت گنبدی تجمع مواد معدنی را در یک نقطه استوک (stock) می‌گویند. نظیر گنبدهای نمکی ، گچی و بعضی از ذخایر سرب ، روی و مس جانشینی در کربناتها و در برخی ذخایر مس پورفیری کانی سازی از انواع پراکنده و به شکل استوک است.
نوع استوک ورک
ادامه مطلب
ارزیابی روشهای دانش-مبنا در ارزش گذاری لایه های اطلاعاتی اکتشافی در gis
چكيده
ارزشگذاري يا وزندهي به فاكتورها و معيارها از مراحل مهم و حساس در بسياري از تجزيه و تحليلهاي لايه هاي اكتشافي در gis است. شناخت هر چه بيشتر روشهاي وزندهي و كارايي هر يك در تجزيه و تحليلهاي گوناگون به همراه نقاط قوت و ضعف آنهاگام مؤثري در انتخاب روشهاي بهينه وزندهي بوده و به تبع آن ميتوان نتايج پربارتر و دقيقتري را از اجراي تجزيه و تحليلهايgis انتظار داشت.مدیران اکتشاف می توانند از gis به منظور تلفيق لايه هاي اطلاعاتي و تهيه نقشه پتانسيل معدني به منظورتصميم گيري در مورد اولويتهاي اكتشافي آينده استفاده نمايند. روشهاي وزندهي به لايه هاي اطلاعاتي اكتشافي gis به دودسته روشهاي دانش- مبنا و داده- مبنا تقسيم ميشوند.
در این مقاله فنون برآورد وزن دانش - مبنادر كانون توجه قرار گرفته و چندين مورد از فنون قابل استفاده در وزن دهی به لایه های اطلاعاتی اکتشافی در gis وتحليلهاي تصميم چند معياري مورد بررسي و تحليل قرار گرفته اند. اين فنون مشتمل بر روشهاي رتبه بندي، درجه بندي، عددگذاري،ahp و دلفی می باشند.این روشها به لحاظ دقت،درجه سهولت براي استفاده، توافق نظر در ميان تصميم گيران و مباني نظري با يكديگر متفاوت ميباشند. با توجه به بررسيهاي انجام شده اگر در ايجاد وزنها دغدغه هاي اصلي در رابطه با جنبه سهولت براي استفاده، زمان و هزينه باشد يكي از روشهاي رتبه بندي و درجه بندی و اگر به امر دقت و مبانی نظری بیشتر بها داده شود از روش ahp مناسب تر است.ahpداراي قابليت استفاده از درخت تصميم گيري بوده و مباني تئوري آن نسبت به ساير روشهاي دانش- مبنا از استحكام بيشتري برخوردار است.روش دلفي در مواردي كه قوانين خاصي براي موضوع يا موضوعات موردنظر يافت نشده باشد، بسيار مفيد بوده و ميتواند از نظرات كارشناسان و به دور از تعاملات ميان فردي به بهترين شكل بهره برداري كند.
اصل مقاله
http://www.ncc.org.ir/_DouranPortal/...614_135231.pdf
ژئوفیزیک-مغناطیس سنجی
تعریف مغناطیس سنجی
يكي از متداولترين انواع برداشتهاي ژئوفيزيكي مغناطيس سنجي است. مغناطيس سنجها ميدان مغناطيسي زمين و عوارض باستان شناسي را كه گاهي اوقات در اطراف خود ميدان مغناطيسي دارند،اندازه مي گيرند.
مثلا اشياء آهني داراي ميدان مغناطيسي هستند و محدوده اي كه اين اشياء در آن دفن شده اند هم داراي ميدان مغناطيسي است. نهرها هم اين نوع ميدان مغناطيسي را نشان مي دهند. زيرا اين اشياء توسط خاك پوشيده شده اند و حداقل بخشي از خاك از ذرات مغناطيسي ساخته شده است.
مگنتومتر شبيه فلزياب و اندكي بزرگتر از آن است اما برخلاف مقاومت سنج وارد زمين نمي شود.
مغناطیس سنجی(مگنتومتری)
ادامه مطلب
انتخاب سرمته های الماسه مغزه گیر برای حفاریهای ژئوتکنیکی
شاخص سایش سورشار و مقاومت فشاری سنگ، به عنوان معیارهای انتخاب سرمته های الماسۀ مغزه گیراستفاده شده است
. در همین راستا، 53 مورد آزمایش سایش سورشار بر روی نمونه سنگهای گردآوری شده از پنج ساختگاه سد سازی و تونل سازی کشور انجام گردید. پس از بررسی ارتباط بین مقاومت فشاری تک محورۀ نمونه ها و شاخص سایش سورشار، طبق ه بندی اولیه ای برای سنگهای ایران صورت گرفت و از آن در انتخاب انواع سرمته های الماسۀ مغزه گیر،برای حفاری های ژئوتکنیکی ایران استفاده شد.
مقاله کامل:
http://up.iranblog.com/Files/017086376f4341208134.pdf
نفوذ استاندارد(spt)در مطالعات ژئوتکنیک
فایل دستور العمل:http://aminkeshavarz.ir/manuals/CODE224-SPT.pdf
اکتشافات مواد معدنی در ایران و جهان
اکتشاف مواد معدنی نقش بسیار مهمی در سرمایه گذاریهای کلان بخش معدن و صنایع معدنی دارد . توجه مسئولین وزارت صنایع و معادن و سازمان های تابعه به این امر در سال های اخیر موجب آغاز جنبشی در اکتشاف مواد معدنی کشور گردیده و بی تردید بخش اکتشاف کشور در حال تجربه و تحولی بزرگ است . که توجه و مراقبت از این جنبش بسیار با اهمیت است و مسئولیت آن بر عهده کلیه دست اندرکاران اکتشاف می باشد .
در سال 1380 با تشکیل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدن کشور ( IMIDRO( و همكاري آن سازمان طي سال 81 و 82 با سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور باعث شد تا اعتبارات بیشتری به امر اکتشاف مواد معدنی اختصاص یابد که باعث فعالیت گسترده تر سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی و لذا بهره گیری بیشتر از شرکت های خصوصی در این زمینه گردید . چرا که قبل از آن به دلیل بالا بودن ریسک اکتشاف بخش خصوصی تمایل کافی برای پذیرش این ریسک را نداشت . البته توان بخش خصوصی در زمینه اکتشاف بسیار کم بود .
پذیرش خط اکتشاف توسط صندوق بیمه های معدنی از اقدامات بسیار مفید دولت و وزارت منابع و معادن است . همچنین ارایه تسهیلات اکتشافی از سوی سا زمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدن در ایران بخش خصوصی را نیز مایل به وارد شدن به این عرصه نمود .
ادامه مطلب
اكتشافات ژئو شيميايي سنگ ها
اكتشافات معدني روشهاي متعددي است كه به منظور حل يك يا چند شكل اكتشافي ، ابداع شده و توسعه يافته است .اين روش ها شامل اكتشافات چكشي ، اكتشافات ژئو فيزيكي ، دور سنجي و …… است . هر يك از اين روش ها مزايا و معايبي داردكه با توجه به نوع اكتشاف ، دقت اكتشاف ، محدوديت مكاني و زماني ، كسب حداكثر بازدهي با كمترين هزينه مورد استفاده قرار مي گيرند . ژئو شيمي اكتشافي بخشي از زمين شناسي اكتشافي نوين است كه داراي سه بخش اساسي نمونه برداري ، تجزيه نمونه ها و پردازش ، ارائه تفسير داده اي بدست آمده از تجزيه شيميايي نمونه هاي سنگ ، خاك ، آب ، گياه و هوا ست . امروز روشهاي اكتنشافات ژئوشيميايي بطور گسترده به عنوان ابزاري كار آمد در اكتشافات ناحيه اي و محلي بكار گرفته مي شوند . اين روش ها به علت صرفه اقتصادي ، سرعت در عمل و گستردگي مناطق تحت پوشش ازاهميت زيادي برخوردارند . ژئوشيمي اكتشافي و پي جويي هاي ژئوشيميايي در واقع كاربرد عملي قوانين ژئوشيمي محض روش هاي تجزيه مواد براي پيدا كردن كانساري منابع نفت وگاز است .
در كتاب هاي روسي
ادامه مطلب
مطالعات ژئوفیزیکی به منظور اکتشاف منابع انرژی زمین گرمایی در سبلان
چکیده
ایران یکی از کشورهایی است که بر روی کمربند جهانی انرزی زمین گرمایی واقع شده ودارا یپتانسیل بالایی از نظر انرژی زمین گرمایی است.اکتشافات اولیه انرژی زمین گرمایی در منطقه سبلان در سال 1975 توسط شرکت برق ایتالیا(انل)و وزارت نیرو آغاز گردید.پس از گذشت 15 سال از نتایج اولیه این مطالعات،معاونت انرژی وزارت نیرو فعالیتهای تازه ای رادر ارتباط با اکتشافات انرژی زمین گرمایی در ایران اغاز نمود.شاخصترین فعالیتهای انجام یافته در این ارتباط،عقد قرار داد با شرکت نیوزیلندی kml به منظور مطالعات ژئوفیزیکی تکمیلی در منطقه سبلان است.پردازش اولیه داده های بدست امده و بررسی مقاومت الکتریکی در اعماق مختلف حاکی از وجود ناهنجاریهای مقاومت الکتریکی بوده که این خود نشانه وجود آبهای گرم در عمق می باشد.
مقاله PDF:
http://irannec.com/files/site1/pages/articles_2/Mabahese_Rahbordi_Energy/9.pdf
ژئو فیزیک-لرزه نگاری(انعکاسی)
روش کار روش انعکاسي لرزه اي
روش انعکاس لرزه اي با امواج صوتي شناور کار ميکند. اين امواج در مرز بين انواع مختلف سنگها توليد ميشود. انعکاسهاي ثبت شده به صورت خطوط سياهرنگ در در مقطع لرزه اي به نمايش در مي آيند. مقطع لرزه اي مشابه مقاطع زمين شناسي رسم ميشود، اما نيازمند تفسير ميباشد.
ادامه مطلب
ژئوفیزیک-لرزه نگاری(انکساری)
انکسار لرزه اي حرکت امواج صوتي در محيط بالايي و در سطح مشترک لايه هاست. امواج صوتي مانند امواج سبک، از قانون انکسار اسنل تبعيت ميکند.
اکتشافات انکسار لرزه اي معمولاً
ادامه مطلب
دستگاه ترامتر "SAS 4000 "
مدل دستگاه:SAS 4000
ساخت شرکت :ABEM
کاربرد این دستگاه در روشهای ژئو الکتریک است.
تونائیهای این دستگاه:
- دارای قابلیت IP و سنجنده رسانایی است . لذا این دستگاه می تواند موادی را که رسانایی مشابه ولی با IP های متفاوت دارند را از هم تشخیص دهد .
- دارای دقت بالا تا حدود 24 bit
- دارای سرعتی تا حدود 140 dB
- دارای حافظه بسیار بالا که می تواند هزاران هزار اندازه گیری را در حافظه اش جا دهد
- سیستمی با قابلیت کنترل کامپیوترهای خارجی
- با قابلیت کار کردن آسان و دارای صفحه نمایش LCD بزرگ
- ظرفیت اجرایی بالا با چهار کانال داخلی
- دارای قابلیت Time Domain یعنی اندازه گیری الکتریسیته در مدت تعیین شده توسط کاربر
- برای استفاده در الکترودهای چند تایی
ادامه مطلب
لرزه نگاری سه بعدی به روش obc در بخش کم عمق دریایی
در این مقاله پس از معرفی مختصر برداشت لرزه ای به روش OBC ،بکار گیری این روش در لرزه نگاری سه بعدی میادین نفتی هندیجان-بهرگانسر واقع شده در شمال غربی خلیج فارس،شرح داده شده است.در این روش عملیات برداشت لرزه ای با استفاده از کابلهای گیرنده پهن شده در کف دریا،انجام میگیرد به طوریکه در این کابلها از گیرنده های چند مولفه ای جهت ثبت امواج یا سیگنالهای سرعت و فشاری استفاده میشود.این گیرنده ها میتوانند تک مولفه ای،دو مولفه ای یا حتی چهار مولفه ای جهت ثبت امواج برشی باشند.معمولا در منطقی که عمق آب بیش از 15 متر باشد از گیرنده های دو مولف های استفاده میشود که با تجمیع (Summation)داده های این دو گیرنده(هیدروفون و ژئوفون)در هر کانال داده های لرزه ای با کیفیت تفکیک پذیری بالا،دارای باند فرکانسی بالا و دامنه بیشتر،با حذف نویز های حاصل از امواج تکراری در ستون آب و نویز های محیطی بدست می آید.
در این پروژه با توجه یه اینکه بیشترین ستون آب یا عمق دریا در میادین مذکور حدود 15 متربوده است،از کابلهای گیرنده تک مولفه ای(هیدروفن) استفاده گردیده است .بررسی مقاطع برانبارش لرزه ای و برش زمانی تهیه شده از داده های لرزه ای سه بعدی این عملیات برداشت کیفیت بالای داده های برداشت شده را نشان میدهد.
فایل pdf مقاله:
http://ekteshaf.nioc.ir/52/pdf/52-14.pdf
تحلیل و مدلسازی داده های ژئوفیزیکی (IP,Rs,M) درمحل اندیس معدنی مس سوناجیل
چکیده
مطالعات ژئو فیزیکی به سه روش مغناطیس سنجی (M)،مقاومت ویژه ظاهری (Rs) و بار پذیریدر منطقه سوناجیل، واقع در 15 کیلومتری شرق شهرستان هریس در استان آذربایجان شرقی و در محدو ده ای به ابعاد 800*2300 متر مربع انجام شده است. واحدهای سنگی موجود در منطقه شامل توف و اندزیت می باشد که در اکثر قسمتها بشدت دگرسان شده اند.مطالعات اولیه تیپ احتمالی کانی سازی را مس پورفیری تشخیص داده است. جهت بررسی پدیده های ساختمانی و یا توده های نفوذی که میتوانند منشا کانی سازی باشند از روش مغناطیسی استفاده شده است. به این ترتیب در سه بخش، مناطقی با شدت میدان بالا تشخیص داده شد که احتمالا در ارتباط توده هایی از جنس آندزیت می باشد.جهت بررسی شکل و موقعیت پدیده های ساختمانی و توده های نفوذی روش دیکانولوشن اولر مورد استفاده قرار گرفت. مطالعات ژئو الکتریک با آرایش الکترودی مستطیلی در کل منطقه وبا آرایش دو قطبی - دوقطبی بر روی بی هنجاریهای بدست آمده از مرحله اول صورت گرفته است. از تکنیکهای آمار کلاسیک برای تشخیص حد آستانه ای در داده های بار پذیری و از ضریب همبستگی جهت پی بردن به ارتباط دو متغیر بار پذیری و مقاومت ویژه ظاهری استفاده گردید.آنگاه عملیات مدل سازی وارون سازی به روش هموار جهت پردازش داده های ژئو الکتریک بکار رفت.در نهایت با توجه به بی هنجاریهای بدست آمده از روشهای ژئو فیزیکی نقاطی جهت عملیات حفاری پیشنهاد شد.
http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/52613840209.pdf
انواع روشهای ژئو فیزیکی در اکتشافات ژئو تکنیکی
اطلاعات اولیه
در اکتشافات ژئوفیزیکی برخی از مهمترین خواص فیزیکی زمین توسط ابزارهای ویژه اندازه گیری شده و با تفسیر نتایج حاصله ، شرایط زیر زمین استنتاج میشود. خواصی از سنگها که در اکتشافات ژئوفیزیکی ، سنجیده می‌شوند، معمولا شامل کشسانی (الاستیته) ، هدایت الکتریکی ، هدایت حرارتی ، چگالی ، خاصیت مغناطیسی و رادیواکتیویته است.
در اکتشافات ژئوفیزیکی معمولا به دنبال یک ناهنجاری یا به زبانی انحراف از مشخصات یکنواخت زمین شناسی هستیم. تغییر ناگهانی در جنس مواد ، برخورد به یک گسل یا یک منطقه خرد شده یا لایه‌های آبدار میتوانند ناهنجاریهایی نسبت به شرایط طبیعی به حساب آیند. باید توجه داشت که هر چه ناهنجاری مورد بررسی نسبت به دستگاههای اندازه گیری دور تر قرار گرفته باشد، تاثیر آن ضعیف تر میشود.
ادامه مطلب
آشنايي با مباني چاه نگاري ـ نگار هاي الکتريکي، هسته اي، صوتي، الکترومغناطيسي، دما
● واژگان
▪ مقاومت ويژه الکتريکي:
ميزان مقاومت مواد در برابر جريان الکتريسيته (حرکت الکترون) در درون آن است. با بدست آوردن مقاومت ويژه مي توان برخي از اين خواص را شناسايي کرد. مقاومت ويژه الکتريکي مبناي محاسبه ميزان شوري سيال است. نوعي از مقاومت ويژه که در ادامه به آن پرداخته شده است، مبناي محاسبه تحرک پذيري سيال واقع مي شود. همچنين تشخيص نوع و حجم سيال درون سازند و پارامتر هاي مهم ديگري از طريق محاسبه مقاومت ويژه امکان پذير است.
▪ «گل کبره» و «filtrerاي گل»:
ادامه مطلب
جي‌آي‌اس چیست؟
چكيده
پيچيدگي، تنوع وحجم انبوه اطلاعات جغرافيايي ازيك سو و توانايي‌هاي رايانه درعرصه اطلاعات ازسوي ديگر، فلسفه وجودي سيستمهاي اطلاعات جغرافيايي(جي‌آي‌اس) را تبيين مي‌كند.
ازآنجاكه بخش عمده اطلاعات علوم زمين موجود در پايگاه‌هاي مركز اطلاعات و مدارك علمي ايران، شامل اطلاعات مكاني وتشريحي است، مناسب ورود به سيستمهاي اطلاعات جغرافيايي ميباشد ومي‌توان اين اطلاعات را آماده استفاده در اين سيستم‌ها نمود. پژوهش حاضر با اين ديدگاه و با هدف بررسي كاربرد جي‌آي‌اس در ساماندهي مدارك علوم زمين موجود در مركزانجام شده است. در راستاي رسيدن به اين هدف، پس ازگردآوري كليه اطلاعات توصيفي ومكاني مورد نياز مرتبط با علوم زمين از پايگاه‌هاي مركز،كار تفكيك،كنترل، دسته‌بندي وكدگذاري آنها براي ورود به سيستم اطلاعات جغرافيايي انجام شد. به منظور ايجادپايگاهي از اطلاعات فوق، با مجموعه داده‌ها، لايه‌هاي اطلاعاتي مربوطه تشكيل شد وبه منظور نمايش، تشريح و انجام تحليلهاي لازم بر روي داده‌ها، مورد استفاده واقع گرديد.
ادامه مطلب
1
بررسی راههای موثر کمینه کردن طول پرتاب سنگ معدن فسفاتاسفوردی
عباس آقاجاني بزازي
2
بهینه سازی عملیات حفاری و انفجار معادن روباز بااستفاده از نرم افزار delpat
علي صالحي
حميد عابد زاده
احمد نصيري نصب
3
تاثیر سیستم های درزه ها بر نتایج چالزنی و آتشباری معدن مسسونگون آذربایجان
سيد هادي حسيني
حميد آقا بابايي
بقیه مقالات در ادامه مطلب....
ادامه مطلب
مقدمه ای برای تعریف معدن
معدن:معدن محدوده اي است که از آن يک يا چند ماده معدني استخراج شده يا مي گردد. در اين بانک اطلاعات مربوط به 3132 معدن کشور ارائه شده است، که هر معدن داراي اطلاعات عمومي نظير مشخصات معدن، موقعيت جغرافيايي، راه‌هاي دسترسي، اطلاعات مربوط به ژنز، ابعاد، ذخيره، وضعيت فعلي معدن، روش استخراجي، نام بهره بردار و غيره با امکان انتخاب يک استان، محدوده برگه هاي 1:100000، محدوده برگه هاي 1:250000و نوع ماده معدني مي باشد. اطلاعات فوق از اواخر سال 1379 شمسي با همکاري سازمان صنايع و معادن هر استان گردآوري و مرتبا بروزرساني مي شود.
کانسار:کانسار به يك محدوده که درآن براي استخراج يک يا چند ماده معدني مطالعات تکميلي صورت مي گيرد گفته مي شود. در اين بانک کليه اطلاعات 1752 کانسار کشور شامل اطلاعات عمومي نظير مشخصات كانسار، موقعيت جغرافيايي، ژنز كانسار، ابعاد ماده معدني، ذخيره كانسار، اكتشافات صورت گرفته ، فواصل آن تا مكانهاي مشخص نظير شهر ، روستا و غيره را با امکان انتخاب يک استان، محدوده برگه هاي 1:100000، محدوده برگه هاي 1:250000و نوع ماده معدني ارائه مي گردد. اطلاعات فوق با همکاري سازمان صنايع و معادن هر استان و استفاده از منابع مختلف از اواخر سال 1379 شمسي گردآوري ، و مرتبا بروزرساني مي شود.
ادامه مطلب
دستگاه های حفاری اکتشافی
دستگاههاي حفاري بسته به اهداف مورد نظر در كار متنوع هستند و به‌طور كلي با توجه به تنوع در روشهاي حفر چاه‌هاي حفاري حدود 9 مدل از اين دستگاه‌ها توسط شركت‌هاي سازنده توليد ميشوند كه از آنها در حفاري‌هاي چاه آب، نفت، مطالعات ژئوتكنيكي، حفر چاه‌هاي انفجاري و مطالعات اكتشافي معادن استفاده مي‌‌كنند. اكثر اين دستگاه‌ها در حين حفاري سنگهاي مسير را خرد كرده و خرده سنگها از دهانه چاه خارج ميشوند (Percussion Drills) و در برخي از مدل‌ها نيز سنگهاي مسير چاه سالم و با خردشدگي كم از چاه خارج ميشوند (Core Drills). در چند دهه گذشته حفاري‌هاي اكتشافي با دستگاههاي مغزه‌گيري (Core Drill Rigs) انجام مي‌گرفته و عدم به‌كارگيري دستگاههاي نوع Percussion به دو دليل اختلاط خرده سنگهاي خروجي با سنگ ديواره چاه و عدم امكان بررسيهاي سنگ‌شناسي و ديگر مطالعات بر روي خرده سنگهاي خروجي بوده است. در اينجا به آخرين روشهاي مورد استفاده در حفاري اكتشافي اشاره ميشود
ادامه مطلب
نامگذاري دقيق و توصيف بيشتر ماسه سنگها
نامگذاري دقيق و توصيف بيشتر ماسه سنگها
تقسيم بندي‌هاي ذکرشده در مطالب قبلي( طبقه بندي فولک ) بر اساس کاني‌هاي تشکيل دهنده سنگ ميباشد. براي نامگذاري دقيق و توصيف بيشترماسه سنگها ، فولک معتقد است که علاوه بر نام اصلي سنگ بايد 4 خاصيت مهم را درتوصيف ماسه سنگها در نظر گرفت تا بتوان آنها را دقيقا از يکديگر تفکيک نمود. اينچهار خاصيت شامل اسم اندازه ذرات تشکيل دهنده سنگ ، سيمان يا سيمان شيميايي موجوددر سنگ ، بلوغ بافتي در سنگ ، عناصر فرعي از قبيل گلاگونيت و غيره است.
اين طبقه‌بندي بر اساس بافت ، در هنگام رسوبگذاري ، براي سنگهاي آهکي ارائه شدهاست. دانهام بر اساس اينکه اجزاي تشکيل دهنده سنگها در هنگام رسوبگذاري به هم متصلشده‌اند و يا اينکه بعد از رسوبگذاري به هم متصل شده باشند آنها را به دو دسته اصليتقسيم ميکند:
دسته اول :اين دسته شامل سنگهايي است که اجزايتشکيل دهنده آنها در هنگام رسوبگذاري به هم متصل شده‌اند. اين سنگها باندستون (Bound stone) ناميده ميشوند . از جمله اين سنگها ميتوان ريف‌ها ، استروماتوليتها، تراورتن و غيره را نام برد. طبق نظر دانهام سه عامل ممکن است باعث متصل شدن اجزايتشکيل دهنده سنگها در هنگام رسوبگذاري شود که عبارتند از :
اتصال درهنگام رسوبگذاري در اثر رشد جانداراني از قبيل مرجانها و رويش پوسته‌هايفرامينيفرها بر روي يکديگر ، تشکيل لاميناسيونها بر خلاف نيروي جاذبه ، ماننداستراماتوليتها و وجود حفره‌ها و تونلهاي کوچک و بزرگي که در کف آنها رسوبگذاريصورت گرفته و شکافهاي آنها توسط مواد آلي يا شبه آلي پر شده است مانند تونلهاي کوچکو بزرگي که در ريفهاي مرجاني ديده ميشود.
دسته دوم :اجزايتشکيل دهنده اين دسته از سنگها در هنگام رسوبگذاري به هم متصل نشده‌اند . اين سنگهابر اساس اينکه حاوي گلهاي آهکي و يا اينکه فاقد آن باشند به 4 گروه تقسيم شده‌اند.
»» گرينستونها (Grainstones)
اين گروه از سنگها فاقد گلهاي آهکيمي‌باشند . از نظر هيدروليکي اين سنگها ممکن است توسط جريانهاي آبي يا در اثر شستهشدن و از بين رفتن رسوبات گلي و يا رسوبگذاري سريع ذرات دانه درشت تشکيل شده باشند. نام گرينستون به علت عدم حضور گل هاي آهکي را براي اين سنگها در نظر گرفته‌اند . چنانچه ذرات دانه درشت به هم متصل نشده باشند ممکن است آثار تبلور مجدد در گلهايآهکي موجود در بين اين ذرات مشاهده شود.
تقسيم بنديگرينستونها : بر اساس قطر ذرات ، جورشدگي و سايش گرينستونها را مجددا تقسيم‌بنديکرده‌اند . اين زير تقسيم‌هاي گرينستونها عبارتند از : کلسي رودايت (calcirudite) ،جورسنگ (sorted stone) و ورن ستون (worn stone) ميباشد.
پکستون (Pack stone)
پکستون عبارت است از سنگ آهکي است که داراي دانه و مقداري گل کربناتهباشد. تعبير و تفسير اين سنگها چون حاوي دانه که در محيط آشفته تشکيل ميشود و گلکه در محيطهاي آرام رسوب مي‌کنند کمي پيچيده و مشکل ميباشد و به مطالعات وبررسيهاي دقيقتري احتياج دارد. بر طبق گفته دانهام اين سنگها ممکن است بر اثرفشردگي سنگهاي وکستون حاصل شده و بين دانه‌ها بوسيله رسوبات گلي پر شده باشد. همچنين ممکن است بر اثر رسوبگذاري ذرات دانه درشت در روي رسوبات دانه ريز کهقبلا گذاشته شده‌اند اين ذرات تشکيل گردند يا اينکه ذرات درشت و ريز در اثر تغييراتشرايط محيطي با يکديگر رسوب کرده باشند. البته احتمال اينکه اختلاط ذرات دانه ريز ودرشت موجود در طبقات مختلف توسط موجودات زنده انجام گرفته باشد و اين موجودات باعثبه هم ريختگي و اختلاط در اين طبقات گردند، وجود دارد.
وکستون (wackestone)
اين واژه براي سنگهاي آهکي گلي که حاوي بيش از 10 درصد دانههستند بکار مي‌رود. در اين سنگها دانه‌ها توسط ماتريکس گلي به يکديگر متصل شده‌اند. وکستون‌ها تا حدودي هم ارز سنگهاي آهکي کالک آرنايت و کلسي لوتايت ميباشند.
مادستون (mudstone)
سنگهاي آهکي را که داراي کمتر از 10 درصد دانهباشد مادستون مي‌نامند. ذرات اين سنگها نيز مانند وکستون‌ها توسط ماتريکس گلي به هممتصل شده‌اند. مادستون‌ها مترادف سنگهاي کلسي لوتايت ميباشند. البته بايد توجهداشت که مادستون‌ها نشانگر ترکيب کاني شناسي سنگ را که ممکن است کلسي لوتايتدولوميت‌دار و همچنين منشا گل را که ممکن است آواري باشد را مشخص نمي‌نمايد. مادستون‌ها علاوه بر اينکه نشان دهنده رسوبگذاري در محيطهاي آرام ميباشند بيانگرعدم وجود ارگانيسم هاي مولد دانه در آب نيز هستند.
کربناتهاي بلورين
علاوه بر دو دسته سنگهاي بلورين آهکي که بر اساس بافت رسوبي در هنگامرسوبگذاري تقسيم‌بندي شده‌اند. گروه ديگري از سنگهاي آهکي وجود دارد که بافت رسوبيدر آنها قابل تشخيص نمي‌باشد. اين دسته از سنگها را کربناتهاي بلورين نامگذاري کردهاند مانند سنگ آهک کريستالين. اگر چه اين سنگها فاقد بافت رسوبي هستند ولي معمولااز روي آثار باقي مانده و شکل دانه‌هاي متبلور موجود در سنگ ميتوان آنها را برمبناي منشا تشکيل دانه‌ها نامگذاري کرد.
انواع ذخایر در منابع معدنی
ذخایر صفحه‌ای ذخایری هستند که در جهت طول و عمق گسترش زیاد دارند حال آنکه در جهت عرض بسیار محدود میباشند. به دو دسته لایه‌ای و رگه‌ای تقسیم می‌شوند.
ذخایر صفحه‌ای لایه‌ای
از ذخایر رسوبی نوع لایه‌ای می‌توان به کانسارهای آهن (BIF) اشاره کرد که مهمترین آهنهای دنیا محسوب می‌شوند. اینها مربوط به پرکامبرین هستند. این کانسارها به دو دسته آلگوما Algoma ، دریاچه سوپریور(Lake superior) تقسیم می‌شوند.
ادامه مطلب
اکتشاف مواد معدني
اکتشاف مواد معدنی ، زیربنای اقتصاد و صنعت هر جامعه را تشکیل می‌دهند. بشر از همان آغازآفرینش خود و در طول تاریخ ، بر حسب نیازمندیها و شناخت ، از مواد معدنی استفادهکرده است. اکنون نیز انسان ، از تمامی مواد معدنی به حالتها و شیوه‌های گوناگون ،اقدام به اکتشاف مواد معدنى وبهره‌برداری ار آنها می‌نماید. به عبارت دیگر ، همین مواد معدنی هستند که پاپه و اساس تمدنرا تشکیل می‌دهند.
در رسیدن به اهداف فوق ، روشهای مختلف تجزیه مواد معدنی ، روشهایژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و فرآوری مواد انجام میگیرد. همچنین در انجام پروژه‌های مختلفاکتشافی باید به مسائل زیست محیطی نیز دقت لازم را مبذول داشت.
تاریخچه
از آغاز آفرینش ، انسان همواره از موادپوستهزمیندر جهت رفع نیازمندی‌های زندگی و دسترسی به رفاه بیشتر استفاده کرده است. سنگها وکانیهای غیر فلزیاولین موادی هستند کهانسان اولیه آنها را به کار برده است. آثار بدست آمده از کاوشهای باستان شناسی حاکیاز آن است که انسانهای اولیه از فلینت ، چرت و دیگر سنگهای سخت برای ساختن اسلحه وکندن غارها استفاده نموده‌اند و همچنین خاک رس و سنگ را برای ساختن ظروف گلی واهرام شگفت انگیز مورد استفاده قرار داده‌اند.
ظهور انسان و اشیای دست سازبشری در عصر پارینه سنگی (Paleolithic old stone age) در 750 هزار سال پیشاز میلاد آغاز گشته است. بر اساس مطالعاتباستانشناسی،طلا Au نخستین فلزی بوده کهبشر به صورت خالص ازرودخانه‌هاجمع آوری نموده ومسنیز نخستین فلزی است که انسانقادر به ذوب آن شده است. در مورد تاریخ استفاده از مس نظرات ضد و نقیضی دیدهمی‌شود. گروهی استفاده از آن را در حدود 20 هزار سال پیش از میلاد ، و عده‌ای تاریخاستفاده آن را به حدود 12 هزار سال پیش از میلاد و به کشور مصر نسبت می‌دهند.
سیر تحولی
· بر طبق نوشته‌های هرودت ، یونانیان در سالهای 420 تا 384 قبل از میلاد ازرگه‌های کوارتزی برای کشف ذخایر طلا استفاده نموده‌اند.
· ابو علی سینا، فیلسوف و دانشمند ایرانی ( 1037 ـ 980 میلادی ) اولینکسی به شمار می‌رود که مواد معدنی را تقسیم نموده است. این رده بندی شامل سنگها ،فلزات ، سولفورها ، نمکها و ترکیبات دیگر میباشد.
· اولین نظریه در مورد منشأ مواد معدنی توسطجورج اگزیکولادر سال 1556ارائه شد. این دانشمند به کمک مطالعات دقیق انجام شده روی ناحیه معدنی ارزبرگ آلمان، چگونگی تشکیل این ذخیره را به طور سیستماتیک بیان نمود. در قرن هیجدهم مجدداپژوهشهایی در زمینه چگونگی تشکیل مواد معدنی به خصوص در منطقه ارزبرگ آلمان توسطدلیاس ( 1770 ) ،هنگل (1725) ،زیرمن ( 1746) انجام شد.
· در اواخر قرن هیجدهم ، ورنر از آلمان و جیمز هاتن از اسکاتلند ، دو نظریهمتفاوت در مورد منشا مواد معدنی ارائه دادند و بحثهای زیادی در این باره آغازگردید. ورنر در سال 1775 نظریه نپتونیست را ارائه نمود. بر طبق این نظریه سنگهایرسوبی وسنگهایآذرینو حتی رگه‌ها از طریق ته‌نشینی دراقیانوسبه وجود آمده‌اند. هاتن نیز در سال 1778 نظریه پلوتونیست را پیشنهاد کرد. وی ضمن ردکردننظریه ورنر، معتقد بود که سنگهای آذرین و مواد معدنی مذاب از اعماقزمین منشا گرفته‌اند.
· در اواخر قرن نوزدهم ، دانشمندان آمریکایی و اروپایی در مورد نحوه تشکیل موادمعدنی نظریه‌های مختلف دیگری ارائه داده‌اند. مطالعه و پژوهشهایی که تا کنون درزمینه منشا و چگونگی تکشیل کانیها توسط دانشمندان انجام شده موجب ارائه تئوریهایجدید شده که اکتشاف مواد معدنی را در تمامی مراحل کم هزینه‌تر ، آسانتر و با موفقیتآمیزتر نموده است.
· برخی ساکنان اولیه ایرانیان را نخستین ذوب کنندگان و استفاده کنندگان از فلز مستصور می‌کنند و تاریخ آن را به حدود 9 هزار سال پیش از میلاد می‌دانند. با این حال، به نظر بسیاری از باستان شناسان استخراج و ذوب مس توسط ساکنان اولیه ایران و درمحلی به نام تل ابلیس صورت گرفته است. بر اساس شواهد باستان شناسی و معدن کاریقدیمی ، مرکز ، شرق و شمال ایران دارای کهن‌ترین پیشینه فلزگری میباشند. اواخرهزاره هفتم در ایران را مرحله گذر از عصر نو سنگی به عصر فلزات می‌دانند، در حالیکه عصر نو سنگی در اروپا تا هزاره چهارم ادامه داشته است.
رده بندی کانسارها
امروزه سه رده بندی برای کانسارها مودر استفادهقرار میگیرد که ممکن است با توجه به شرایط خاص یک کانسار ، یکی بر دیگری ترجیحداده شود. این رده بندیها بصورت زیر میباشد:
رده بندی نیگلی کانسارها ( 1929 ):
o کانسارهای نفوذی
o کانسارهای آتشفشانی
· رده بندی کانسارها توسط اشتایدرون:
o کانسارهای نفوذی و ماگمایی
o کانسارهای پنوماتولیتی
o کانسارهای گرمابی
o کانسارهای حاصل از گازها و بخارات درونی که به مناطق سطحی راهمی‌یابند.
· رده بندی کانسارها توسط لیندگرن:
o تجمع کانیها در اثر انجام واکنشهای شیمیایی
o تغییرات و تجمع مکانیکی مواد معدنی
منبع:www.gsi.ir
مراحل اکتشاف معدن
هر عملیات اکتشاف(اکتشاف در معنای عام) از دو مرحله اساسی تشکیل شده است، که این مراحل عبارتند از :
الف) پیجویی
ب) اکتشاف
الف) پیجویی (کسب اطلاعلت مقدماتی)
اولین مرحله از مراحل اکتشاف مرحله پیجوی است که در صورت رضایت بخش بودن نتایج حاصل، آغاز عمر یک معدن خواهد بود.هدف اصلی پیجویی جستجو وتعیین محل یک آنومالی،یعنی یک ناهنجاری زمین شناسی با مختصات یک کانسار کانی میباشد.
اخذ تصمیم در مورد نوع کانی و محلی که باید در آن پیجویی صورت گیرد ،بخشی از برنامه کلی پیجویی و اکتشاف است و به عوامل گوناگونی از قبیل شرایط بازار، قیمت و میزان عرضه و تقاضا ، کالاهای جایگزین و قابل رقابت، تولید و رشد،شرایط جغرافیایی و زمین شناسی مستعد و جو سیاسی و تجاری مناسب بستگی دارد.
از آنجا که اغلب کانسارها امروزه در سطح زمین و در معرض دید نیستند روشهای جستجوی مستقیم بایستی با روشهای غیر مستقیم تکمیل شوند.
روشهای مستقیم مانند آزمایشات فیزیکی و مشاهده ای، مطالعات زمین شناسی ونقشه برداری، نمونه برداری در پیجویی کانسارهای غیر فلزی و زغالسنگ که اغلب دارای رخنمون هستند یا در زیر روباره های کم عمق واقعند، موفق میباشند ولی برای کانسارهای فلزی بکار گیری روشهای غیرمستقیم مانند روشهای ژئوفیزیکی،ژئوشیمیایی و گیاه شناسی زمین تقریبا همیشه اجتناب ناپذیر است.
ادامه مطلب
فاكتورهاي موثر در تشكيل ذخاير معدني...
براى پى بردن به چگونگى تشکيل ذخاير معدنى ،بررسى عوامل چهار گانه زير ضرورى است:
الف- خاستگاه محلولهاى کانه دار (source of ore-solutions )
ب- خاستگاه مواد کانه ( source of ore-materials )
ج- نحوه مهاجرت وانتقال مواد ( means of transport )
د- نحوه ته نشينى مواد معدنى ( meansof ore-deposition )
الف -خاستگاه محلولهاى کانه دار :
از آنجا که بيشترين حجم محلول هاى کانه دار را آب تشکيل داده ،بنابراين آب مى تواند نقشى کارا در تشکيل مواد معدنى
وانتقال آنها داشته باشد
ادامه مطلب
◄ ذخاير ايزومتريک:
گسترش اين ذخاير در سه بعد يکسان و نسبتا زياد است. اين ذخاير در صورت واقع شدن در سطح زمين به روش روباز قابل بهره برداري هستند. ذخاير ايزومتريک مهم عبارتند از:
+ نوع استوک
حالت گنبدي تجمع مواد معدني را در يک نقطه استوک (stock) مي‌گويند. نظير گنبدهاي نمکي ، گچي و بعضي از ذخاير سرب ، روي و مس جانشيني در کربناتها و در برخي ذخاير مس پورفيري کاني سازي از انواع پراکنده و به شکل استوک است.
+ نوع استوک ورک
شکل کلي ذخيره حالتي از استوک است اما بافت ذخيره حالتي از استوک ورک دارد. محلولهاي ماگمايي که در تشکيل ذخاير مس و موليبدن پورفيري نقش اساسي دارند در مرحله خاصي از تبلور ماگما در سنگهاي فوقاني موجب تشکيل درزه و شکافهايي ميشوند که توسط محلولها پر شده و بافت استوک ورک را بوجود آورند.
+ نوع کيسه‌اي
هرگاه محلول گرمايي و يا ماگمايي از يک سنگ کربناته و داراي تخلخل مفيد و قابليت واکنش پذيري نسبتا خوب به يک سنگ غير قابل نفوذ برسند ماده معدني در سنگ کربناته در مرز با سنگ ديگري تجمع پيدا ميکند و تشکيل ذخاير کيسه‌اي را مي‌دهد.
+ ذخاير صفحه‌اي
ذخاير صفحه‌اي در جهت طول و عمق گسترش زياد دارند حال آنکه در جهت عرض بسيار محدود ميباشند. ذخاير صفحه‌اي را به دو دسته لايه‌اي و رگه‌اي تقسيم مي‌کنند.
الف)ذخاير لايه‌اي
اکثر ذخاير رسوبي از نوع لايه‌اي هستند. و اين ذخاير همزمان با رسوبگذاري تشکيل ميشوند که از جمله ميتوان ذخاير رسوبي شيميايي آهن و منگنز را نام برد. در اين نوع ذخاير تغييرات مورفولوژيکي زيادي ديده نمي‌شود. از ذخاير داراي منشأ ماگمايي به کروميت و مگنتيت در سنگهاي اولترامافيکي ميتوان اشاره نمود.
ذخاير جانشيني در شرايط خاص حالت لايه‌اي دارند و اين در صورتي است که سنگهاي واقع در اطراف گسل ، به صورت تناوبي از سنگهاي کربناته (با تخلخل بالا و واکنش پذير) و سنگهاي غيرقابل نفوذ و مقاوم تشکيل شده باشد و محلولهاي گرمايي و ماگمايي در سنگهاي کربناته نفوذ و ضمن انجام واکنش ، مواد معدني برجاي گذاشته شوند و در لايه‌هاي غيرقابل نفوذ تغييري رخ ندهد.
ب)ذخاير رگه‌اي
گسلها و شکستگي‌ها در صورتي که توسط محلولهاي گرمايي و يا ماگمايي پرشوند ذخاير رگه‌اي تشکيل ميشوند. ذخاير رگه‌اي برخلاف حالت لايه‌اي اکثرا اپي‌ژنتيک هستند. ذخاير رگه‌اي به صورت ساده و پيچيده هستند. شکل ذخاير رگه ، تابع نوع گسلها و شکستگيهاي منطقه است که خود توسط مقاومت مکانيکي سنگها ، فشار و نحوه توزيع نيروها عمق و عوامل ديگر کنترل ميشود. رگه‌اي مهم عبارتند از: رگه‌هاي ساده ، شعاعي ، حلقوي ، پلکاني ، بادبزني ، موازي ، دم اسبي و غيره.
ـ/ رگه‌هاي شعاعي:
اکثرا در بالاي توده‌هاي نفوذي به خصوص در قسمت‌هاي فوقاني ذخاير مس پورفيري واقع ميشوند و به کمک آن ميتوان موقعيت توده نفوذي و ذخاير پورفيري را در اعماق مشخص نمود.
-/رگه‌هاي حلقوي: اکثرا در اطراف دهانه‌هاي آتشفشاني گزارش شده‌اند. که خروج ماگما با حجم زياد موجب ريزش دهانه ميشود که گسلهاي نرمال حلقوي در حاشيه دهانه بوجود مي‌ايد که توسط محلولهاي گرمايي و يا ماگمايي پر ميشوند و رگه‌هاي حلقوي تشکيل خواهند شد.
-/رگه‌هاي زين اسبي: اين نوع ذخاير در تاقديس‌ها تشکيل ميشوند.
+ ذخاير استوانه‌اي
گسترش آنها در يک جهت نسبتاً زياد است. محلولهاي گرمايي و ماگمايي که در شرايط خاصي در سنگهاي کربناته جانشين شوند تشکيل ذخاير استوانه‌اي را خواهند داد. غارهاي موجود در سنگهاي کربناته که توسط محلولهاي گرمايي و يا ماگمايي پر شده‌اند تشکيل ذخاير استوانه‌اي را مي‌دهند. اين ذخاير را نسبت به وضعيت طول آنها به دو دسته تقسيم مي‌کنند. ذخاير دودکشي(chimney) يا تنوره‌اي که طول استوانه عمود يا تقريباً عمود است و در صورتي که طول استوانه حالت افقي داشته باشد به آن مانتو (Manto) گفته ميشود.
+ ذخاير عدسي
در بعضي از ذخاير به دليل وضعيت خاص منطقه کاني سازي و شرايط تبلور ذخيره شده حالت عدسي به خود ميگيرد، نظير ذخاير ماسيوسولفيد و عدسي‌هاي کروميت.
◄ مرحله شناسايي :
مرحله شناسايي كه بصورت عملياتي اكتشافي در زون هاي ساختاري ـ متالوژنيكي در محدوده ورقه هاي 100000: 1 صورت ميگيرد شامل اطلاعات زير است.
1. نقشه زمين شناسي 100000: 1
2. نقشه ژئوشيمي 100000: 1
3. اطلاعات ماهواره ها
4. اطلاعات ژئوفيزيك هوايي
5. اطلاعات زمين شناسي اقتصادي
در نهايت لايه هاي اطلاعاتي فوق در سيستم G.I.S تلفيق و مناطق اميد بخش جهت انجام عمليات اكتشافي مراحل بعدي پس از كنترل زميني تعيين خواهد گرديد.
ادامه مطلب
◄ تاريخچه :
پايه گذار علم فتوگرامتري يک سرگرد فرانسوي به نام لوسدا(A. Laussedat) بوده است. او در سال 1859 به کميسيون آکادمي علوم پاريس نشان داد که انسان چگونه ميتواند با استفاده از زوج عکس، مختصات نقاط را محاسبه کند. در همين زمان در آلمان شخصي به نام مايدن باور(A. Meydenbaver) اولين آزمايش موفق خود را تحت عنوان فتوگرامتري ساختمان پشت سر گذاشت. اين علم در اتريش از تاريخ 1887 تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. دو مهندس اتريشي به نام‌هاي هافرل(Hefferl) و ماورر(Maurer) اولين طرح دستگاه فتوگرامتري را جهت استفاده در راه‌سازي و آبرساني به انجام رساندند. بعد از اينکه در سال 1901 پالفريش (Pulfrich ) مقدمات علم ستريوفتوگرامتري را ارائه کرد، راه را براي مخترع با ذوقي به نام اورلز (Orels) که دستگاه استريواتوگراف را در سال 1909 اختراع کرد، هموار ساخت.
◄ فتوگرامتري چيست:
فتوگرامتري به معناي عمليات اندازه گيري روي عكس ميباشد كه شامل عكسبرداري از اشيا، اندازه گيري تصاوير اشيا روي عكس ظاهر شده و تبديل اين اندازه‌ها به شكلي قابل استفاده(مثلا نقشه‌هاي توپوگرافي) ميشود. امروزه فتوگرامتري به دو شكل استفاده ميشود.
ادامه مطلب
|
با توجه به هزينه بالاي عمليات اکتشاف معادن، معمولا در اولين مراحل اکتشافي و پيش از شروع عمليات حفاري، از عمليات ژئوفيزيک به منظور تعيين وضعيت اوليه توده معدني و بررسيهاي اوليه فني و اقتصادي و در نهايت تعيين محلهاي حفاري استفاده مي شود. علاوه بر اين بسياري از ذخاير بزرگ معدني در زير سطح زمين مدفون شده اند و با روشهاي معمول پي جويي نمي توان به وجود آنها پي برد اما با استفاده از روشهاي ژئوفيزيكي هوايي مي توان به اکتشاف اين ذخاير معدني پرداخت.
در سال 1843 ميلادي فون‌ورده از تئودوليت مغناطيسي براي اندازه‌گيري تغييرات ميدان مغناطيسي زمين به منظور اكتشاف توده‌هاي آهن استفاده نمود و به دنبال آن در سال 1879 پروفسور رابرت تالن با تاليف كتاب كشف ذخاير آهن بوسيله روشهاي مغناطيسي قدم موثري در جهت كاربردي نمودن ژئوفيزيك اكتشافي برداشت. روشهاي ژئوفيزيكي عبارتند از: • مگنتومتري: از خاصيت مغناطيسي بعضي مواد معدني مثل آهن در اين روش استفاده مي شود. • گراويمتري: بر اساس تفاوت چگالي مواد معدني با سنگهاي همجوار مي توان به وجود بعضي مواد مثل نيکل پي برد. • لرزه نگاري: مبتني بر خواص الاستيك (كشساني) سنگها در محيط مورد مطالعه مي باشد. • ژئوالکتريک: وابسته به خواص الكتريكي زمين مورد مطالعه ميباشند. از اين روش در اکتشاف مس و رديابي مسير آبهاي زيرزميني استفاده مي شود. • راديومتري: از خاصيت راديواكتيو سنگهايي مثل اورانيوم در اين روش استفاده مي شود. |
◄ مگنتومتري و گراويمتري مگنتومترهاي پروتوني | مگنتومترهاي سزيومي | نقشه هاي توتال و باقيمانده | نقشه هاي فراسو | نقشه هاي انتقال به قطب ◄ ژئوالکتريک رديابي مس | مسير يابي آبهاي زير زميني
|
|||
|
سنجش از راه دور عبارتست از علم و هنر كسب اطلاعات فيزيكي و شيميايي از پديده هاي زميني و جوي از طريق ويژگي هاي امواج الكترومغناطيسي بازتابي يا منتشر شده از آن ها و بدون تماس مستقيم با پديده هاي مذكور مي باشد. سيستم سنجش از دور با توجه به اين كه بر اساس ثبت تغييرات واختلافهاي بازتابش الكترومغناطيسي از پديده هاي مختلف كار مي كند، ميتواند حد و مرز پديده هاي زميني اعم از مرز انواع خاكها، سنگها، گياهان، محصولات كشاورزي گوناگون و... را مشخص كند. در سنجش از دور، انتقال اطلاعات با استفاده از تشعشعات الکترو مغناطيسي(EMR) انجام مي گيرد.
در سال 1972 اوليــن ســري ماهــواره هاي لنــدست با دوربين و سنجنــده هاي RBV (Return Beam Vidicon)، MSS (multispectral sensor) و TM(Thematic Mapper)ι در چهار و هفت باند توسط ايالات متحده آمريکا در مدار زمين قرار گرفته، از اين مرحله که تصويربرداري از حالت آنالوگ خارج و بصورت رقومي درآمد، دريچه اي جديد براي پردازش تصاوير و نهايتا" تعبير و تفسير آنها به روي بشر گشوده شد. برخي از کاربردهاي سنجش از دور عبارتند از: |
◄ اصول دورسنجي تاريخچه دورسنجي | نرم افزارهاي پردازشي | انواع فيلترها | ژئورفرنس کردن نقشه ها | نقشه هاي GIS ◄ پردازش تصاوير ماهواره اي داده هاي استر | داده هاي ايكونوس | داده هاي لندست | داده هاي اسپات | داده هاي ان وي ست | داده هاي رادارست | داده هاي كوئيك برد
|
|||||||
ادامه مطلب
|
عمليات معدنکاري شامل اکتشاف، استخراج و بهره برداري از معادن به خصوص زماني که ماده معدني فاقد رخنمون مي باشد بسيار پرهزينه و زمان بر است و در صورتي که اين کار به صورت اصولي انجام نشود مي تواند خسارتهاي مالي غير قابل جبراني را به دنبال داشته باشد. معدنکاري عموما با عملياتي که به آن پي جويي (Prospecting) مي گويند آغاز مي شود که هدف از آن يافتن شواهدي بر وجود تجمعي از مواد معدني در نقطه اي از زمين است. در اين عمليات از دانشهاي زمين شناسي و مهندسي اکتشاف معدن استفاده مي شود. فرآيند معدنکاري در ادامه و در صورت موفقيت در مرحله قبلي (پي جويي) به اکتشاف (Exploration) مقدماتي و تکميلي ماده معدني مي پردازد.
در عمليات اکتشافي تکميلي معادن ضمن مشخص کردن دقيق ميزان ذخيره ماده معدني، شکل و نحوه قرار گيري آن در داخل زمين به طور کامل بررسي مي شود و در نهايت با بررسيهاي فني و اقتصادي مشخص مي شود که آيا اين کانسار صرفه اقتصادي دارد يا خير. عمليات اکتشاف مقدماتي و تکميلي شامل مواردي چون ژئوفيزيک زميني، حفاري پودري و مغزه ايي، حفر چاه و ترانشه در داخل ماده معدني، بررسيهاي عياري، کاني شناسي و فرآوري ماده معدني (در مقياس آزمايشگاهي) مي شود. |
◄ پي جويي ناحيه اي معيارهاي آب و هوايي | معيارهاي سنگ شناسي | پي جو يي هاي ژئو فيزيکي | پي جويي هاي ژئو شيميايي | کانسارهاي ماگمايي | کانسارهاي رسوبي | کانسارهاي دگرگوني ◄ اکتشاف تکميلي مراحل مختلف عمليات اکتشاف معدن | گمانه هاي اکتشافي | تونلهاي اکتشافي | نمونه گيري | چاهک ◄ ذخاير معدني ذخاير کائولن | کانسارهاي اورانيوم | كيمبرليت ها | کانسارهاى نوع اسکارنى | کانسارهاى پلاسرى | سازندهاى آهن نوارى
|
||||
ادامه مطلب
◄ آشنايي با ژئوفيزيک هوايي:
برداشتهاي ژئوفيزيك هوابرد كه توسط هواپيما يا هلي كوپتر انجام مي گيرد شامل اندازه گيري تغييراتچندين پارامتر فيزيكي زمين مي باشد. مهمترين پارامترهاي قابل اندازه گيري عبارتند از : رسانايي (Conductivity) كه با عكس مقاومت ويژه برابر است، خود پذيري مغناطيسي (Susceptibility) ، چگالي و تجمع عناصر راديواكتيو شامل پتاسيم و توريم و اورانيم ، هر گونه تغيير در نزديكي سطح زمين كه سبب تغييرات قابل اندازه گيري در اين پارامترها شود، كاربردهاي عملي ژئوفيزيك هوايي را نشان مي دهد. دستگاههاي اندازه گيري پارامترهاي مذكور عبارتند از : الكترومغناطيس (EM)، مغناطيس ، گراني، طيف سنجي اشعه گاما (AGS)، برداشتها EM تغييرات سه بعدي در رسانايي را كه بدليل تغيير در ليتولوژي ، شدت آلتراسيون و حجم آبهاي زيرزميني يا درجه شوري آن ايجاد شده است، به نقشه در مي آورد. از برداشتهاي مغناطيسي جهت تهيه نقشه تغييرات خود پذيري مغناطيسي كه غالباً مربوط به تغيير درصد مگنتيت سنگها مي باشد، استفاده مي گردد و برداشتهاي اسپكترومتري اشعه گاما ، تشعشعات حاصل از يك يا چند راديو الحان طبيعي يا ساخت بشر را اندازه گيري مي كند. روشهاي مذكور جهت اهداف متعدد بكار گرفته مي شود.در مواردي يك روش نشانه مستقيمي از وجود كانه مورد نظر را در اختيار قرار مي دهد بطور مثال مواقعي كه روش مغناطيسي براي يافتن كانه هاي آهن و نيكل بكار مي رود.در موارد ديگر يك روش ممكن است تنها نشانه اي از مناسب بودن شرايط براي حضور كاني مورد نظر را ارائه دهد، بعنوان مثال روش مغناطيسي در اكتشاف نفت غالباً وسيله شناسايي در تعيين عمق سنگ كفهاي آذرين مي باشد تا با مشخص شدن ضخامت رسوبات اكتشاف نفت تضمين گردد.
اكتشافات برداشتهاي ژئوفيزيكي را مي توان در زمين، دريا و هوا انجام داد.در مناطقي كه وسعت زيادي دارند (بيش از صد هزار كيلومتر مربع) غالباً از روشهاي هوابرد استفاده مي شود. زيرا اين روشها خيلي سريعتر و با دقت بيشتري انجــام مي گيرد.
ادامه مطلب
 |
 |
 |
 |
|
 |
|
|
||
 |
 |
 |
آمار
وبلاگ: |
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
خبرنامه وبلاگ: