زدایش مواد معدنی از سنگ معدن با استفاده از نانو ذرات
پژوهشگران روش کاملا جديدي براي جداسازي مواد ارزشمندي نظير طلا، مس و نقره از ميان سنگهاي معدني ارائه کردند. در اين روش از نانوذرات استفاده ميشود بهنحوي که نانوذرات به مواد مورد نظر ميچسبند و از سوي ديگر اين مواد را بهصورت حبابهاي هوا در ميآورند. در نهايت مواد مورد نظر را ميتوان از سطح جمعآوري کرد.
در اين پروژه محققان ماده جديدي ارائه کردند که ميتواند موجب تشکيل حباب در سطح آب شود. اين ماده جديد نانوذراتي با قابليت طرد مولکولهاي آب است. در تستهاي آزمايشگاهي، اين گروه تحقيقاتي بهجاي ذرات معدني از دانههاي شيشه استفاده کردند. نتايج کار محققان نشان داد که نانوذرات به دانههاي شيشه چسبيده و آنها را با بهره تقريبا 100 درصد شناور کردند.
سوالات کنکور معدن - کارشناسی ارشد ۸۹
دانلود دفترچه سوالات کنکور معدن - کارشناسی ارشد ۸۹
ادامه مطلب
وقتي کاني هاي رسي در خاک هاي ريز دانه وجود داشته باشد خاک ميتواند با وجود مقداري رطوبت بدون خرد شدن به صورت خميري در ايد.اين حالت چسبندگي ناشي از آب جذب شده در پيرامون ذرات رس است. در ابتداي دهه 1990 يک دانشمند سوئدي به نام آتربرگ روسي را براي توصيف حساسيت خاکهاي ريز دانه در ارتباط با تغيير درصد رطوبت آنها ابداع کرد. در درصد رطوبت بسيار کم خاک شبيه به يک جسم سفت(جامد) رفتار ميکند.وقتي درصد رطوبت بسيار زياد است خاک و آب شبيه يک مايع به حرکت در مي ايند.بنابراين بر اساس يک اصل قراردادي بسته به درصد رطوبت طبيعت و رفتار خاک ميتواند به چهار حالت مهم تقسيم شود که عبارتنداز :سفت(جامد) و نيمه سفت(نيمه جامد) و خمير(پلاستيک) و مايع(روان) مي باشد درصد رطوبتي که در آن درصد رطوبت حالت سفت به نيمه سفت تبديل ميشود را حد انقباض مي نامند.
ادامه مطلب
روش ژئوفيزيک اکتشافي IP
◄ مقدمه:
IP يکي از متداول ترين روش هاي مورد استفاده در اکتشافات معدني و نفت و گاز ميباشد. در اکتشافات نفت و گاز با وجود زون پيريتي، مي توان با استفاده از روش IP اقدام به عمليات اکتشافي نمود.
روش اکتشاف ژئوفيزيکي IP، اغلب براي حل مساله مهندسي و هيدرولوژي همراه با اختلاف بالا در مقاطع زمين شناسي مورد استفاده قرار گرفته است.
آشکارسازي ترکب هاي فازي و آب شور، زمينه استفاده از روش IP را براي حل مشکلات اکولوژيکي مهيا مي کند. مبناي روش IP بررسي ميدانهاي الکتريکي ثانويه توليد شده در زمين توشط جريانات الکتريکي مي باشد. حساسيت اين روش به طرز گسترده اي به هدايت گرماي يوني و الکتروني بستگي دارد.
ادامه مطلب
روشهاي اكتشاف کروميت
◄ روشهاي ژئوفيزيكي:
در اينجا به برخي روشهاي عمده ژئوفيزيكي كه براي اكتشاف كروميت مورد استفاده قرار ميگيرد و در كانسارهاي كروميت ايران نيز به كار گرفته شده است و يا امكان به كارگيري آن وجود دارد، اشاره خواهيم كرد.
ادامه مطلب
بطور کلی در ابتدای صنعت نفت ، علایم ظاهری نفت یعنی نفت و گازهایی که در سطح زمین وجود داشته ، در اکتشاف نفت موثر بوده است. بعدها مشخص شد که مطالعه لایههای مختلف نفت در اکتشاف نفت ، موثر بوده است. اگر لایه نفوذ ناپذیر باشد، احتمال اینکه نفت درآن وجود داشته باشد، وجود دارد. علاوه براین ، مطالعه لایههای مختلف و مطالعه خواص فیزیکی و شیمیایی تحت عنوان ژئوفیزیک و ژئوشیمی در اکتشاف نفت موثر بوده است.
● اکتشاف به کمک زمین شناسی
زمین شناسی به ما میآموزد که آیا شکل و وضع لایههای زیر زمینی در محل مورد نظر برای تشکیل نفتگیر مناسب است یا خیر. در صورتیکه مناسب تشخیص داده شد، به جستجوی مخازن زیرزمینی نفت پرداخته میشود.
از این بعد مبنای کار ، تهیه نقشهای از لایههای زیرزمینی است. بدین ترتیب که ابتدا عکسهای هوایی گرفته میشود و سپس عکسهای هوایی تهیه شده ، بوسیله دوربین مخصوصی به نام استروسکوپ برجسته نشان داده میشود. بدین ترتیب ، وضع برآمدگیها و حتی نوع لایهها و عمق و زوایای آن تشخیص داده میشود. از روی خصوصیات عکسها ، نقشه زمین شناسی تهیه میگردد.
● روشهای ژئوفیزیکی برای شناسایی لایههای مختلف زمین
ادامه مطلب
نانو فلزات (Nano-metals) موجود در گاز خاک(gas soil) از 15 سال پیش بهعنوان روش اکتشاف مواد معدنی در ذخایر پنهان مورد آزمایش و کاربرد است و در این خصوص با توسعه و کارآمدی جمعکنندههای مایع (Liquid collectors) که در تهیه نمونههای برجا(فعال) استفاده میشوند و با توسعه و کمک روش آنالیز ICP-MS پیشرفتهای قابل ملاحظهای حاصل شده است ولیکن همچنان جمعکنندههای مایع که توانایی برداشت و تجمیع فلزات ردیاب را به درستی و با قابلیت آنالیز به روش ICP-MS را داشته باشند خیلی کم هستند
در این مبحث سعی شده نتایج حاصل از مطالعات تکنولوژیک انجام شده توسط گروهی از ژئوشیمیستهای چینی بر روی تعدادی از ذخایر سولفیدی شناخته شده که در زیر رسوبات رسی و ماسه سنگهای دوران سوم و آبرفتهای کواترنر مدفون شدهاند ارائه شود:
1. در این بررسی، آنومالیهای فلزی گازی (بهویژه از مس، سرب، روی، کادمیوم، نیکل، آنتیموان، بیسموت، تلوریم، طلا و نقره) تقریبا در بالای همه کانیسازیهای سولفیدی مدفون در زیر رسوبات به اثبات رسیده است.
2. همبستگی مثبت و خوبی در نمودارهای توزیع هر یک از عناصر بین عناصر موجود در گاز خاک با عناصر موجود در پوسته آن منطقه قابل مشاهده است.
3. در بالاترین مقادیر برای عناصر مس و روی در هالههای گازی در بالای کانسارهای سولفیدی به ترتیب 300ppm و 200ppm در هر لیتر حجم گاز قابل ثبت بوده است که این مقادیر در نواحی عقیم (بدون کانیسازی) برای این فلزات کمتر از یک ppb برای مس و چند ppb برای روی بوده است.
4. آنالیزهای ایزوتوپهای سرب در نمونههای اخذ شده از یک ذخیره پلی متال شناخته شده که با رسوبات و ماسه سنگهای دوران سوم پوشیده شده نشان میدهد که مقایسه نسبت ایزوتوپ سرب در نانوفلزات منطقه زمینه با مقادیر متوسط آن در هریک از نواحی که با رسوبات، ماسه سنگ، سنگهای میزبان و کانسنگ احاطه شده تفاوت دارد و بالاترین اختلاف این نسبت در نمونههای آنومالیهای بالای کانسنگها و آنهایی که در منطقه زمینه بودهاند به ثبت رسیده است، نشان میدهد که بعضی از آنومالیهای سرب در هالههای گازی قابل ظهور هستند.
همچنین نسبتهایی از ایزوتوپهای سرب در هاله گازی بالای کانیسازیها که کمترین نوسان و توزیعی مشابه با نمونههای اخذ شده از کانسنگ سولفیدی را نشان میدهد، این استنباط را ایجاد میکند که برخی از فلزات موجود در نمونههای آنومال از کانسنگهای عمقی سرچشمه گرفتهاند و نمایانگر ارتباط آنها هستند.
طلا، پلیمتال و نیکل استفاده شده و کارآمدی آن در پیجویی کانیسازیهای پلی متال در چندین ناحیه پوشیده و پنهان به اثبات رسیده است و لازم است دیگر جنبههای مبهم نانو فلزات موجود در گاز خاک (هاله گازی) با مطالعات بیشتر نتیجهگیری شود و در حال حاضر بررسیهای نانو فلزی در حقیقت یک ابزار کاربردی با پتانسیل بالا برای اکتشاف کانیها در نواحی پوشیده شده محسوب میشود.
كارخانه تغليظ ميدوك در نزديكي معدن ميدوك و در زميني به مساحت تقريبي 14 هكتار احداث شده است. عمليات اجرايي اين كارخانه از نيمه دوم سال 1379 آغاز گرديده و در دي ماه 1383 به بهرهبرداري رسيده است. اين كارخانه، بر اساس طراحي ، قادر است از 5 ميليون تن سنگ سولفوري معدن، به طور متوسط سالانه 150 هزار تن كنسانتره مس با عيار 30 درصد توليد نمايد.
طراحي پايه ، توسط شركت متسو از كشور سوئد و قسمتي از طراحي تفصيلي مشاوره مهندسي طرح توسط شركت ايراني نيپك به انجام رسيده است.
تجهيزات مورد نياز طرح در دوه بخش خارجي و داخلي به ترتيب توسط شركت متسو و شركتهاي ايراني در قالب مشاركت نيپك – بن آور (نيپبن ) تامين شده است.
ادامه مطلب
بسته به نوع کانه و مشخصات مورد نظر در محصول آراسته ، عمليات کانه آرائي ممکن است شامل مراحلي ساده يا بسيار پيچيده باشد. نخستين مرحله اين عمليات آزاد کردن ( liberation ) کاني هاي با ارزش موجود در کانه از کاني هاي گانگ است. براي نيل به اين هدف بايد کانه را طي يک يا چند مرحله توسط انواع سنگ شکن ها و آسيا خرد کرد. براي خرد کردن يک جسم جامد به قطعات کوچکتر ، اصطلاحات خاصي وجود دارد که هر يک از آنها براي ابعاد مشخصي مورد استفاده قرار مي گيرد.
◄ مراحل مختلف خرد کردن و اصطلاحات رايج براي آنها
عمليات خرد کردن معمولا همراه با عمليات طبقه بندي از نظر ابعاد است که به منظور بدست آوردن محصولي با دانه بندي مشخص و يا براي خارج کردن دانه هائي که به ميزان لازم خرد شده اند انجام مي شود. بدين ترتيب از خرد شدن بيش از حد دانه ها جلوگيري مي شود. مرحله دوم شامل عمليات ( پر عيار کردن ) ( concentration ) يا ( جدا کردن ) ( separation ) کاني هاي با ارزش کاني هاي گانگ است. اين عمليات بر مبناي مشخصات کاني ها پايه گذاري شده اند و با استفاده از اختلاف خواص فيزيکي ، شيميايي يا شيمي فيزيک کاني ها با يکديگر مي توان آنها را جدا کرد. اين عمليات که به طور جامع تر روش هاي آرايش ناميده مي شوند شامل روشهاي سنگجوري ، ثقلي ، الکتريکي ، مغناطيسي ، فلوتاسيون ، هيدرومتالورژي و غيره مي شوند.
با توجه به اينکه بيشتر روش هاي آرايش به طريقه تر انجام مي شوند ، بنابراين مرحله سوم عمليت را مي توان شامل جداکردن فازهاي جامد و مايع از يکديگر يا به عبارت ديگر ( آبکش کردن ) و ( خشک کردن ) محصولات آراسته دانست که توسط ( تيکنر ) ( thickener ) ،(filter ) و( خشک کن ) (dryer) انجام مي شود. مرحله نهائي نيز شامل عمليت تخليه کاني هاي گانگ ( باطله ) و در بيشتر حالات بازيابي آب موجود در اين بخش از مواد است. اين کار در ( سد باطله ) ( tailing dam ) انجام مي شود.
کلیات
معادن منابعی هستند در روی زمین که محل تامین مواد اولیه خام مورد استفاده در صنعت هستند. مانند سنگ آهن،سنگ مس،سنگ ها ی تزئینی وغیره..
برای اینکه این مواد معدنی موجود در معدن قابل استفاده در صنعت شود باید عملیاتی روی زمین و توده معدنی صورت گیرد که محصول مورد نظر صنعت تامین گردد.این عملیات تولید ماده مورد نظر را استخراج معدن گویند.بطور کلی مجموعه فعالیتهای مرتبط به هم در معدن که برای تولید مواد خام اولیه صنعت انجام می شود را استخراج معدن گویند.
استخراج معدن شامل دو مرحله کلی است که عبارتند از :
1. استخراج ماده معدنی و حمل به کارخانه کانه آرایی که خود شامل مراحل زیر است:
a) حفاری.
b) آتشباری.
c) حمل به کارخانه سنگ شکن.
2. کانه آرایی و فر آوری مواد معدنی.که خود شامل مراحل زیر است:
a) مراحل خردایش و سنگ شکنی
ادامه مطلب
کربن فعال پر استفاده ترین جاذب برای بازیابی طلا از محلولهای سیانید است . یکی از کند ترین مراحل در استخراج طلا توسط تکنیکهای کربن در پالپ و کربن در لیچ ، جدایش طلا از کربن فعال بارگیری شده است . فرآیندهای جدید کربن در پالپ و کربن در لیچ بطورافزاینده ای نیازمند بازیابی سریع کربن است .
پر استفاده ترین روش شستشو ، فرآیند زادرا است ، که در آن محلولهای داغ w/v ۱% NaOH ، w/v ۲% NaCN را از میان بستر کربن فعال بار گیری شده با سیانید طلا به مدت حداکثر 72 ساعت دردمای 100- 95 درجه سانتیگراد برای جدایش Au(CN)2- بازیابی می کنند . این روش تحت فشار و دمای بالا اصلاح شده بود ، عملیات در 140 درجه سانتیگراد و 600 کیلو پاسکال برای کاهش زمان شستشو به 12- 10 ساعت بود . مشکل اینجا بود که شوینده ها قبل از خروج از فشار سرد می شدند . همچنین هزینه و نگهداری سیستمها برای عملیات کوچک جالب نبودند .
روش شستشوی آنگلو یک روش آلترناتیو است ، که طلا را در 12 – 8 ساعت با استفاده از آب دیونیزه شده در 120 – 100 درجه سانتیگراد می شوید . در این روش کربن توسط محلول w/v ۱% NaOH ، w/v ۵% NaCN پیش خیسانده می شود . این فرآیند به کیفیت آب مورد استفاده حساس است . کربنات سدیم برای جانشینی مخلوط جدایش هیدروکسید سدیم پیشنهاد شده بود . ادعا شده بود که توسط انجام این تکنولوژی جدید کمی صرفه جویی ایجاد شده است . علاوه بر این ، این شیوه کمترین میزان سمیّت و طبیعت خورندگیِ واسطه کربنات سدیم را در قیاس با محلول هیدروکسید سدیم – سیانید سدیم دارا بود ، که این امر اساساً از لحاظ بهداشت صنعتی و چشم انداز های زیست محیطی از تکنولوژی مرسوم قابل قبول تر بود .
نظر به سرعت پایین شستشو و دمای بالا ، ارتقا رویه های مرسوم شستشو با مطرح کردن مافوق صوت در سیستم شستشو به نظر ممکن می رسد . استفاده از مافوق صوت اخیراً بعنوان یک راه جهت تشدید فرآیند جدایش مورد تحقیق بوده است . لیو و همکاران ( 1996 ) و موخرجیو همکاران ( 1997 ) نشان دادند که عملیات مافوق صوت می تواند مواد آلی جذب سطحی شده روی فاز ذره ای رسوبات آبی را از جای خود بیرون کند ، بدین ترتیب بطور قابل توجهی در دسترس بودن زیستی نمک اسید سوربیک را افزایش دهد . نیومن و همکاران ( 1997 ) مطالعات مشابهی را با تکه های دانه ای ریز آجر اشباع شده توسط اکسید مس بعنوان یک مدل از خاک آلوده پیش بردند . آنها کاهشی 40% در محتوی مس توسط شستن لایه مدل توسط عبور دادن آب روی یک سینی لرزان مافوق صوتی با عمل در فرکانس 20 کیلو هرتز مشاهده نمودند . کین و همکاران ( 1997 ) جدایش فنل از رزین های تبادل یونی را آزموده و یک جابجایی در تعادل جذب سطحی در حضور مافوق صوت را گزارش دادند . همینطور ، مطالعات امکان سنجی آزمایشگاهی توسط ریج و همکاران ( 1998 ) نشان داد که مافوق صوت نرخ جدایش فنل از کربن فعال و رزینهای پلیمری را افزایش داد . عملیات مافوق صوتی همچنین جهت بالا بردن شستن جزء یونی از رزینهای تباذل یونی نیز توسط فنگ و آلدریچ (2000 ) ثابت شده بود . کاربردهایی از قبیل این اشاره دارد که تابش مافوق صوت می تواند راهی موثر جهت بالا بردن شستن سیانید طلا از کربن فعال باشد . هدف این بررسی این است که تعیین کند تا چه اندازه ای می توان با استفاده از مافوق صوت شستشوی سیانید طلا از کربن فعال را افزایش داد .
آسیاب کلاسیفایر
این مجموعه جهت میکرونیزه کردن مواد معدنی – شیمیایی با سختی زیر 3 mohs و دانه بندی خروجی 5 – 50 میکرون مورد استفاده قرار می گیرد .
دانه بندی ورودی به آسیاب حداکثر 20 میلی متر می باشد .
سیستم تغییر دانه بندی این مجموعه توسط یک دستگاه فرکانس اینورتور جهت تغییر سرعت دورانی روتور کلاسیفایر و و نیز تغییر در دبی هوای خروجی از مجموعه انجام می گیرد .
سیستم خردایش بر اساس ضربه ایجاد شده توسط تیغه های روتور آسیاب و کوبیدن به بدنه آسیاب که بوسیله زره ( لاینر ) پوشیده شده است انجام می گیرد .
جنس لاینر ها و تیغه ها و روتور آسیاب از فولادهای منگنزی سخت شده می باشند جنس روتور کلاسیفایر نیز از فولادهای زنگ نزن فنری می باشد .
محدوده کاربردی این مجموعه شامل مواد معدنی نرم ، رنگ های پودری – پیگمنت های آلی و معدنی رزین های ملامین ، فنولیک ، پلی استر ، اپوکسی و ... می باشند .
سیستم فوق می تواند با هوای گرم جهت خشک کردن مواد مرطوب و آسیاب کردن همزمان و نیز با هوای خنک جهت مواد حساس به حرارت جهت پودر کردن مواد شیمیایی که نقطه ذوب پایین دارد عمل نماید .
اجزاء سیستم فوق مطابق لی اوت به شرح زیر می باشند :
1 – آسیاب و توربو کلاسیفایر
2– سیکلون
3– فیـــلتر کیسه ای
4– فن اصلی
5– ایرلاک
6– کانال های ارتباطی
7– فیدر ورودی
________________
اين روش آزمايش طرز پيشروي نمونه گير لوله اي دو كفه اي ، براي بدست آوردن نمونه خاك معرف و اندازه گيري مقاومت خاك در
مقابل نفوذ نمونه گير ، را شرح مي دهد و بطور كلي بعنوان آزمايش نفوذ استاندارد (SPT) شناخته شده است.اين استاندارد تمام موارد
ايمني مربوط به كاربرد آنرا بيان نمي كند ، در مسئوليت استفاده كننده از اين استاندارد است تا دستور العمل هاي تندرستي و ايمني
مناسب را تهيه نمايد و قبل از استفاده قابليت اجرائي محدوديت هاي تعديلي را مشخص نمايد. مقادير بيان شده برحسب واحدهاي
اينچ – پوند بعنوان استاندارد در نظر گرفته مي شود.
◄ توصيف اصطلاحات ويژه در اين استاندارد:
● SPT : اختصار براي آزمايش نفوذ استاندارد ، اصطلاحي كه با آن معمولاً مهندسين به اين روش مراجعه مي نمايند.
● سندان: آن قسمت از مجموعه وزنه كوب كه با چكش برخورد مي نمايد و بوسيله آن انرژي چكش به ميله هاي حفاري انتقال مي يابد.
ادامه مطلب
زمين لغزش (LandSlide) و ريزشهاي سنگي نمونه هايي از حركات توده اي زمين ميباشند و اصطلاحي عمومي براي حركت رو به پايين واحدهاي سنگي و رسوبي تحت تاثير نيروي گرانشي است.اين فرايند بر روي زمين هاي شيب دار عمل كرده و ممكن است باعث تخريب منازل و تاسيسات ، مسدود گشتن مسير جاده ها و رودها و.. شود و در بعضي مواقع كه حجم عملكرد آن عظيم باشد باعث ايجاد درياچه هايي نيز ميگردد.
برخلاف پديده خزش در زمين لغزه ها، يك يا چند سطح شكستگي مجزا وجود دارد. سرعت زمين لغزشها نوعا در حدود يك متر در روز و در موارد خاص از زمين لغزشي كه داراي هواي حبس شده اند و در اثر زلزله بوجود آمده اند تا سيصد كيلومتر در ساعت ميرسد. از عواملي كه باعث ايجاد و فعال شدن اين پديده ميگردند ميتوان به وجود فرسايش شديد در مسير رودها و آبراهه ها ، شيب زياد واحدهاي رسوبي و سنگي و عدم اتصال محكم بين واحدها و سنگ بستر ، بارندگي شديد و افزايش آب بين منفذي در رسوبات آبرفتي و... ميباشد.
همچنين در اثر فعاليتهاي انساني مانند خاكبرداري و ايجاد راهها ، بارگذاري ناشي از ساخت و ساز روي زمين هاي شيب دار و مستعد ، قطع درختان و پوشش گياهي منطقه، ورود آب ناشي از چاههاي فاضلاب ، استخرها وآبياري چمنزارها و... ميتواند باعث فعال شدن و تسريع اين پديده شود. بسياري از زمين لغزشها همچون زمين لغزش گراس ونتر در وايومينگ منشاء صرفا طبيعي دارند برخي نيز توسط زمين لرزه ها فعال ميشوند(Keefer1984 ) آقاي كيفر در سال 1993 دريافت كه احتمال وقوع زمين لغزشها ي تحت تاثير فعاليت هاي لرزه اي در شيبهاي تندي(با زاويه بيش از 25 درجه ) كه دست كم 150 متر ارتفاع داشته باشند و در پايين توسط جريانهاي فعالي قطع شده باشند بيشتر است.
ادامه مطلب
در اين مقاله نتايج محاسبات عددي مبتني بر کاربرد يک نرم افزار اجزاي محدود در شرايط کرنش مستوي ومحيط الاستيک به منظور
دستيابي به مشخصات نشست حاصل از حفر تونل در مناطق خاکي ارائه ميشود. هدف اصلي اين مقاله، ارائه تأثير شکل مقطع تونل،
شيب سطح زمين و اثر بارهاي خارجي بر وضعيت نشست سطح زمين است. از اين مطالعه مشخص گرديد که گر چه تأثير عوامل مذکور
نسبت به حالت مبنا (يعني تونل دايره اي واقع درزميني با سطح افقي و بدون وجود بار خارجي) ممکن است در شرايط متداول ومعول،
به طور متوسط حدود 30 درصد يا کمتر باشد، ولي همين تغييرات براي بعضي از شرايط اجرايي حساس مي تواند سرنوشت ساز و بحث
انگيز گردد. همچنين تأثيرشکل سطح مقطع تا 30 درصد و وجود بار خارجي تا 100 درصد مي تواند موجب افزايش نشست
سطح زمين گردد.
نویسندگان:
محمود رضا حیدری، شرکت مهندسین مشاور پویاب، تهران
محمود وفائیان، دانشگاه صنعتی اصفهان ، دانشکدۀ مهندسی عمران ، اصفهان
نادر شریعتمداری، دانشگاه علم و صنعت ایران ، دانشکدۀ مهندسی عمران، تهران
طراحی، نگهداری و استحصال پایه های سنگی (متشکل از ماده معدنی)، از فعالیت های معمول در معادن زیرزمینی عمیق می باشد.
درمعادن زیرزمینی بزرگ و عمیق، تشکیل و طراحی چنین پایه های سنگی ضروری و لازم است چرا که با پیشروی عملیات استخراج
ماده معدنی و افزایش حجم فضای استخراج شده، پایداری فضای مذکور به مخاطره می افتد. در معادن عمیق و تحت شرایط
تنش های بر جای بالا، تمرکز تنش در این پایه های سنگی بوجود آمده و بعضاً منجر به شکست ناگهانی وانفجار گونه Rockburst پایه
سنگی خواهد شد. هدف از این تحقیق تحلیل عددی مکانیزم شکست و ناپایداری پایه های سنگی می باشد. تأثیر هندسه پایه سنگی
و خواص مقاومتی مواد تشکیل دهنده پایه سنگی بر مکانیزم تغییر شکل وشکست پایه ارزیابی شده است.
نویسنده:
علی مرتضوی، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر دانشکده مهندسی معدن، متالورژی و نفت، تهران
فضاهای بزرگ زیرزمینی (مغارها) دارای کاربری های مختلفی هستند که بطورکلی می توان آنرا در پنج رده مختلف شامل نیروگاههای
برق آبی، ذخیره سیالات، دفن فضولات هسته ای، سیستم های فاضلاب و کاربریهای متفرقه طبقه بندی کرد. اولین گام در طراحی یک
فضای زیرزمینی انجام مطالعات اکتشافی است. سپس بر اساس اطلاعات جمع آوری شده در این مرحله، خصوصیات پروژه از جمله
شکل مقطع، نوع و تعداد وسایل نگهداری و سیستم رفتار نگاری مغار تعیین می گردد. رایج ترین شکل مقطع برای مغارها، مقطعی با
سقف قوسی و دیوارهای جانبی قائم است. اما درسنگ های بسیار ضعیف و یا وجود تنشهای بر جای بالا، غالباً مقطع بیضی شکل
(نعل اسبی) مورد استفاده قرار می گیرد. وسایل نگهداری مغارها عمدتاً شامل بتن پاشیده، انواع پیچ سنگ ها و مهارها ودربرخی موارد
پوشش بتنی سقف است که با استفاده از تجربیات قبلی، قواعد تجربی، مطالعات تحلیلی، مدلسازی و مشاهده رفتار سازه طراحی میشود.
امروزه براساس برخی مطالعات آماری انجام شده، حدود بار وارده بروسایل نگهداری و طول مهار یا پیچ سنگ های لازم برای مغار را
می توان بر حسب ابعاد مغار تعیین نمود. در طراحی پوشش بتنی سقف نیز باید به خاطر داشت که این پوشش در اعماق کم عمدتاً برای
تحمل نیروی قائم و در اعماق زیاد برای تحمل نیروی افقی طراحی می شود. در شرایطی که لازمست چند فضای بزرگ زیرزمینی
درکنار یکدیگر ایجاد شود، ابعاد دیواره حائل بین آنها را می توان با استفاده از مدل های تحلیلی تعیین کرد. اما در شرایط معمول
ی این فاصله برابر ارتفاع مغار بزرگتر پیشنهاد می شود.
سرب و روی به طور معمول همراه با یکدیگر در کانسارها یافت میشوند لذا انواع کانسارهایی که حاوی سرب و روی در مقادیر اقتصادی هستند، تحت عنوان کانسارهای سرب- روی نامیده میشوند.
ذخایر سولفید تودهای آتشفشانیاز میان بیشمار ذخیره سولفید تودهای آتشفشانی با سن آرکئن، تنها از ذخیره کیدکریک مقدار قابل توجهی سرب به دست آمده است. این در حالی است که ذخایر سولفید تودهای آتشفشانی پالئوزوئیک در باتورست و نیوبرونزویک و همچنین ذخایر سنوزوئیک مانند ذخایر کوروکوی ژاپن از نظر سرب بسیار غنی هستند. مراحل اکتشافی این گونه کانسارها به صورت زیر خلاصه میشود.
اکتشاف مقدماتی
در ارزیابی یک منطقه کاملاً جدید از نظر سولفیدهای تودهای آتشفشانی دو معیار بسیار مهم را باید مد نظر قرارداد. اول وجود سنگهای آتشفشانی با منشاء غالباً زیردریایی و دوم ترکیب سنگهای آتشفشانی که باید کالک آلکالن یا تولئیتی جزایر قوسی باشد. البته هزاران کیلومتر مکعب از این سنگها وجود دارد که نابارور است، از این رو از معیارها و تکنیکهای دیگری برای محدود کردن عملیات اکتشاف در این سنگها باید استفاده کرد.
ادامه مطلب
تعریف مغناطیس سنجی
يكي از متداولترين انواع برداشتهاي ژئوفيزيكي مغناطيس سنجي است. مغناطيس سنجها ميدان مغناطيسي زمين و عوارض باستان شناسي را كه گاهي اوقات در اطراف خود ميدان مغناطيسي دارند،اندازه مي گيرند.
مثلا اشياء آهني داراي ميدان مغناطيسي هستند و محدوده اي كه اين اشياء در آن دفن شده اند هم داراي ميدان مغناطيسي است. نهرها هم اين نوع ميدان مغناطيسي را نشان مي دهند. زيرا اين اشياء توسط خاك پوشيده شده اند و حداقل بخشي از خاك از ذرات مغناطيسي ساخته شده است.
ادامه مطلب
سلسله تاقدیسهای فشرده شده کوههای زاگرس در جنوب غربی ایران مثال بارز تاقدیسهای فشرده شده و نفت ده در جهات میباشد. شانزده تاقدیس آن از جمله نفتگیرهای عظیم بوده که محتوی بیش از 500 میلیون شبکه نفت قابل استخراج و یا 3.5 تریلیون فوت مکعب گاز قابل استخراج است. سازند آسماری (میوسن زیرین) افق اصلی تولید کننده نفت ده در نواحی نفت خیز محسوب میشود.
ادامه مطلب
ترانشه چيست؟
ترانشه روشي است براي آشكار كردن روسوبات گسل خورده و كشف تاريخ فعاليت زلزله هاست . هدف اين تمرين آشنا كردن شما با روش ترانشه زدن ونشانه هاي چينه شناسي زلزله هاست و به شما نشان مي دهد كه چگونه مي توانيد اين نشانه ها را تحليل كنيد پيش گفتار: اصل زير سئوال بردندر بسياري از زمينه هاي مورد مطالعه , ديده ميشود . زمين شناسان صحرايي يك منطقه را بخاطر برو نزد مفيد انتخاب مي كنند و اطلاعاتشان را بين نقاط ثابتي درون يابي مي كنند . زمين شناسان نفت كيلو متر ها از ميان سنگهاي رسوبي حفاري مي كنند تا روابط ساختاري و چينه شناسي زير سطحي را پيدا كنند و سايز مولوژيست ها از امواج زلزله اي در تحليل تركيب جبه و هسته زمين استفاده ميكنند.
زمين شناسي كه گسلهاي فعال را مطالعه مي كند كاستي هايي دارد: زلزله هايي كه امروزه رخ مي دهند ممكن است سطح را بشكنند اما فرسايش بسرعت نشانه هايي را ممكن است ايجاد شده باشند را از بين مي برد. تاريخ زلزله هاي گذشته كليدي براي پيش بيني زلزله هاي آينده است اما تاريخ اغلب در مناطق زير سطحي قرار گرفته است تراشه زدن تكنيكي است كه در دو دهه اخير براي مشخص كردن نشانه هاي زلزله هاي گذشته در رسوبات نزديك سطح , گسترش يافته است. يك قانون اين است كه اگر گسل نخواهد به سمت زمين شناس بالا بيايد زمين شناس به دنبال گسل پايين خواهد رفت با بلدوزر , backhoe يا بيل و كلنگ , يك يا چند گود برداري طولي از گسلي كه فعال است يا احتمال مي رود كه فعال باشد را قطع مي كند.
◄ اصول حفر ترانشه:
يك ترانشه علمي فقط يك حفره در زمين نيست بلكه بايد از موارد زير پيروي كند : ترانشه بايد بصورت عرض گسل يا گسل فرضي را قطع كند يك يا چند ديواره ترانشه اي بايد عمودي باشد ترانشه بايد رسوباتي كه در طول دوره فعاليت گسل انباشته شده اند را قطع كند رسوبات بايد شامل موادي كه براي راديو كربن يا ديگر روشهاي تعيين سن مطلق مناسب هستند باشد ديواره هاي ترانشه عمودي هستند زيرا فقط ديواره هاي عمودي بوضوح جزئيات چينه شناسي و ساختار گسلهايي را كه احتياج به مطالعه دارند نشان مي دهند اغلب ترانشه هاي موفق جزئيات چينه شنا سي كه در زمان بين فعاليت گسل نهشته شده اند را نشان مي دهند به عنوان مثال يك سنگ رسوبي كامبرين 610-600 ميليون سال پيش نهشته شده اطلاعات ناچيزي از گسلي كه در چند هزار سال اخير فعال شده را نشان مي دهند.
در حالت ايده آل ستون چينه اي ترانشه گسل شامل پنج لايه غني از مواد آلي است بنابراين مي توان سن رخداد زلزله هاي مربوط به آن گسل را بصورت نسبتا" دقيق با تعيين سن مطلق طبقه بندي كرد . تعيين زمان رخداد زلزله هايي كه در يك ترانشه مشخص هستند متكي بر دو قانون مهم چينه شناسي است: **اصل روي هم قرار گيري لايه ها و** اصل روابط افقي لايه ها .
اصل روي هم قرار گيري لايه ها و اصل روابط افقي لايه ها به اين اشاره دارد كه لايه هاي رسوبي از كف به سطح انباشته مي شوند بنابراين هر لايه اي از لايه هاي زيرين خود جوان تر و از لايه بالايي خود قديمي تر است .اصل روابط لايه ها اشاره مي كند كه اگر رخساره زمين شناسي 1# رخساره زمين شناسي 2#را قطع كند رخساره 2# قديمي تر از رخساره 1# است. گسل Y لايه C را قطع كرده است . بنا بر اين ما مي دانيم كه لايه C قبل از شكستگي Y نهشته شده است .نقش موقعيت مكاني ترانشه در موفقيت مطالعه بسيار مهم است . مهم ترين قسمت اين است كه مكان گسل با دقت خوبي قبل از آغاز گود برداري مشخص شود . زمين شناس ميداند كه صاحب زميني كه مي خواهد بكند نيست بهم خوردگي در سطح بايد تا جايي كه امكان دارد اهداف علمي به نتيچه برسند كو چك باشد . بعلاوه قيمت تجهيزات حفاري در هر ساعت 100 دلار يا بيشتر است . بنابراين برنامه ريزي خوب ضروري است . زماني كه يك زمين شناس قسمتي از يك ترانشه را با دست مي كند , جريمه برنامه ريزي ضعيف , هدر رفتن روزها , عضلات درد گرفته , دستان تاول زده و ياس و سر خوردگي نا گفتني مي باشد .
يكي از مطالعاتي كه در استفاده از ترانشه گسل پيشگام بود بررسي گسل سن آندرياس در پولت كريك در 55 كيلومتري شمال شرق لس آنجلس – كاليفرنيا ( سيه، 1978 و1984) بود. قسمتي از گسل سن آندرياس در سال 1857 در زلزله اي با حداقل 7. 9 – 7.8 = Mw و با گسيختگي بين m 5/4- 3 , شكسته شد . سن و جابجايي در زلزله 1857 مشخص شد اما هيچ تاريخي از زلزله هاي قبلي در دست نبود تا بتوان احتمال زلزله هاي آينده را پيش بيني كرد . پولت كريك سايت اميدوار كننده اي بود زيرا منطقه تا اوايل دهه 1900 باتلاقي بود. بعد از اينكه چشمه شروع به شكا فتن كرد دره اي به عمق m 10 ايجاد كرد و سطح آب زير زميني در رسوبات اطراف پايين رفت .
مفاهيم پايه دربرداشت مغناطيسي زميني
پيش ازآنكه به شرح وتوضيح مراحل پردازش وتحليل داده هاي مغناطيسي
بپردازیملازم است تاپاره اي ازمفاهيم پايةاين علم رابه اختصارمروركنيم تا در
هنگام مواجهه باآنها دچار سرگرداني نشويم.
به زبان ساده ميتوان گفت زمين يك آهنرباست كه قطب مثبت آن به سمت جنوب
جغرافيايي زمين نشانه رفته است. ميدان مغناطيسي زمين درهرنقطه يك بردار است
وبه تبع داراي يك جهت ويك بزرگاياشدت زواياي شيب وانحراف ميدان مغناطيسي
درهرنقطه مشخص كننده جهت بردارميدان مغناطيسي درآن نقطه اند . جهت
وبزرگاي ميدان محلي مغناطيسي زمين،درنقاط مختلف زمين درمقياس بزرگ
مشخص وازپيش تعيين شده اند واحد ميدان مغناطيسي زمين نانوتسلااست و شدت
ميدان مغناطيسي زمين درمناطق مختلف بين 25000 تا 70000 نانوتسلا است.
ادامه مطلب
Abstract: The Hoek-Brown failure criterion is a semi-empirical method widely used in the estimation of shear
strength of rock. Among other parameters involved in this criterion, the coefficient a dictates whether the criterion
applies to intact rock or rock masses (a = 0.5 for intact rock anda > 0.5 for rock masses). Most of the existing
elasto-plastic solutions for tunnel problems in Hoek-Brown media consider an intact rock (i.e., a = 0.5). This
is not only due to historical reasons (the failure criterion was originally developed for intact rock), but also due
to the mathematical difficulties of deriving neat, closed-form expressions for the general case in which a ≥ 0.5.
This paper presents a rigorous, elasto-plastic solution for the axi-symmetrical problem of excavating a circular
tunnel in generalized Hoek-Brown material (a ≥ 0.5). The solution is obtained by re-writing the generalized
Hoek-Brown failure criterion in terms of transformed stress quantities. Application of the transformation rule
described in this paper to elasto-plastic problems of excavations in generalized Hoek-Brown materials is shown
to bring significant advantages in the interpretation and extrapolation of results obtained with analytical and
numerical methods. C. Carranza-Torres1
برای دیدن بقیه ی مقالات و دانلود به ادمه مطلب بروید...
ادامه مطلب
نویسنده: Raheleh Zamini
مطالعه سنگهای رسوبی با نگاهی به تراورتن ها
1-تعریف تراورتن ها :
تراورتن سنگ آهکی است که در اثر فعالیت چشمه های آب گرم تشکیل می شود . بطور کلی در طی فرآیند تشکیل ذخایر
تراورتن، آب ها ی گرم از بین طبقات سنگ های کربناتی به ویژه سنگ آهک عبور می کنند و به دلیل اسیدی بودن، کربنات
کلسیم موجود در این سنگ ها را حل کرده و به صورت محلول کربناتی و بی کربناتی با خود به سطح زمین منتقل می کنند .
در سطح زمین به دلیل افت فشار، کاهش حرارت آزاد شدن دی اکسید کربن و همچنین تبخیر، بلورهای کلسیت تشکیل
شده و به صورت لایه های نازکی برروی یکدیگر رسوب می کنند . پایداری شرایط ذکر شده و تداوم تشکیل لایه های
کلسیتی، باعث به وجود آمدن لایه های یکنواختی از کربنات کلسیم متخلخل ( تراورتن ) می گردد که ضخامت آنها از چند
سانتی متر تا چند متر متغیر است و معمولا با شیبی ملایم بر روی لایه های سنگی قدیمی تر قرار می گیرند .
تغییر شرایط رسوب گذاری می تواند باعث وقفه ای در تشکل این لایه ها گردد که حاصل آن به وجود آمدن یک سطح
جدایش بین لایه های متوالی سنگ تراورتن می باشد . ضخامت کلی لایه های تراورتن معمولا از چند متر تا چند ده متر
متفاوت است . وجود حباب هاب هوا و همچنین نا خالصی های آهن دو ظرفیتی، آهن سه ظرفیتی، منگنز، سیلیس، مواد آلی و
غیره باعث ایجاد تنوع رنگی قابل ملاحظه ای در ذخایر تراورتن به رنگ های سفید، شیری، کرم تا بژ، صورتی، قهوه ای،
طلائی، زرد، لیموئی، قرمز و سبز می توانند تشکیل شوند .
ادامه مطلب
سيستم اطلاعات جغرافيايي GIS در يك تعريف عمومي شامل سيستم نرم افزاري – سخت افزاري،داده ها ومتخصصين است كه امكان بازيابي ، ذخيره سازي ، ويرايش و تحليل داده هاي مكاني را به كاربران مي دهد. در ساده ترين نوع برخورد با اين سيستم؛ ابزارها ( سخت افزار و نرم افزار ) ، داده ها به صورت يك پارچه و دريك واحد در اختيار كاربران قرار مي گيرد. اين نوع سيستم اطلاعات مكاني رايج ترين و آشناترين نوع سيستم اطلاعات مكاني است كه كاربران و كارشناسان GIS با آن آشنا هستند.
نمايش داده هاي GIS بر روي اينترنت يك روش مؤثر براي كار با داده هاي GIS ميباشد . با نرم افزارهاي رو ميزي DesktopGIS استفاده كننده معمولاً نياز دارد كه نرم افزار را بخرد و يادبگيرد كه چگونه از ابزار عمومي نرم افزارهاي GIS براي بارگذاري داده ه
ادامه مطلب
در روش هاي نوين تهيه نقشه تكنيك هاي كامپيوتري نقش مهمي را ايفا مي كنند. بسياري از سازمانهاي تهيه نقشه در راه اندازي سيستم اطلاعات جغرافيايي ، سيستم هاي نوين تهيه نقشه با استفاده از كامپيوتر را بكار مي گيرند با بكارگيري چنين سيستم هايي ، اولين و مهمترين مرحله عبارت است از تبديل اطلاعات نقشه از حالت خطي و غير رقومي به شكل رقومي و سازگار با كامپيوتر تكنيك تبديل نقشه هاي سنتي كاغذي يا ساير مدارك گرافيكي به داده هاي رقومي سازگار با كامپيوتر را رقومي سازي ( DIGITIZING ) مي نامند.
◄ چرا DIGITIZE مي كنيم:
تبديل اطلاعات نقشه هاي موجود به شكل رقومي و سازگار منطقي تر و كم هزينه تر در صرف زمان و هزينه براي تكرار برداشت داده ها مي باشد به عبارتي ديگر با رقومي سازي نقشه هاي موجود از انجام دوباره كاري ها و صرف هزينه هاي گزاف جلوگيري خواهد شد حتي اگر اطلاعات نقشه ها بهنگام نباشند تكنيك رقومي سازي بمراتب اقتصادي تر است زيرا بهنگام سازي نقشه هاي رقومي كه در محيط كامپيوتري ذخيره شده اند نسبت به بهنگام سازي نقشه هاي سنتي كاغذي كار آمدتر بوده و زمان بهنگام سازي و همچنين هزينه ها را كاهش خواهد داد.
بسياري از نقشه هاي خطي موجود در سيستم انگليسي تهيه شده اند براي استفاده از اين نقشه ها در سيستم متريك لازم است سيستم اندازه گيري انگليسي به سيستم متريك تبديل شود. در مرحله رقومي سازي اين تبديل را مي توان به سادگي انجام داد.
◄ انواع رقومي سازي:
با توجه به اينكه داده اوليه يك نقشه خطي كاغذي و يا يك تصوير هوايي باشد ، انواع رقومي سازي را مي توان به دو دسته تقسيم كرد.
رقومي سازي نقشه هاي خطي موجود مي باشد.
رقومي سازي تصاوير هوايي يا روش فتوگرامتري است.
◄ خصوصيات كارتوگرافي عارضه:
هر عارضه در روي نقشه داراي دو خصوصيت است.
● موقعيت عارضه( كجاست ) كه مشخص كننده اين است كه عارضه در كجا واقع شده است.
● معنا و مفهوم عارضه است ( چيست ) كه با يك نماد نمايش داده مي شود. و مشخص كننده اين است كه اين عارضه چيست ؟
ادامه مطلب
در این مقاله کانی های مختلف حاوی اورانیوم معرفی شده و سپس شرایط مختلف فلوتاسیون بر روی آن ها ارزیابی می شود. تأکید بیشتر بر روی کانسنگ خاصی است که در آن کانی های حاوی اورانیوم به شدت کربناتی شده اند. با توجه به آزمایشات مختلفی که در معدن Mindola انجام شده، نتیجه این بود که استفاده مستقیم از لیچینگ به هیچ وجه اقتصادی نبوده و اسید زیادی مصرف خواهد شد. بنابراین باید ابتدا کانسنگ خرد شده را با استفاده از جداکننده های ثقلی و سپس روش فلوتاسیون پرعیار تر کرد. در این دو بخش قسمت اعظم کانی های کربناتی حذف می شوند؛ و در این مرحله ایت که استفاده از لیچینگ اسیدی اقتصادی خواهد بود.
این مقاله بر اساس آزمایش های آزمایشگلهی؛ آزمایش های Pilot؛ و بعضاً آزمایش هایی در مقیاس صنعتی است که عوامل مختلف را در فلوتاسیون مورد بررسی قرار می دهند. در نهایت با توجه به تشابه کانسار اورانیوم ساغند واقع در نواحی مرکزی ایران با کانسنگ معدن Mindola استفاده از فلوتاسیون با توجه به تغییرات جزئی در پارامترهای تعیین شده، بعنوان روش مناسب پیشنهاد می گردد.
نویسندگان:
بهاره عاصی – دانشجوی کارشناسی معدن – استخراج، دانشگاه شهید باهنر کرمان
محمد کیایی – دانشجوی کارشناسی ارشد معدن – استخراج، دانشگاه شهید باهنر کرمان
در فن آوری جت مایع سیالی مانند آب – در کاربردهای خاص از روغن های هیدرولیک و یا انواع الکل استفاده می شود – به کمک پمپ های ویژه ای تحت فشار بسیار زیاد قرار می گیرد. افزایش فشار مایع در چندین مرحله و به کمک تقویت کننده های فشار صورت می گیرد. پس از آن برای ایجاد یک جریان یکنواخت سیال به سمت نازل هدایت می گردد. فشار زیاد اعمال شده به مایع باعث می گردد سیال با سرعت بسیار زیاد از روزنه کوچک نازل خارج گردد.
برای برش اجسام نازل را در فاصله ای بین چند میلی متذ تا چند سانتی متر از قطعه کار قرار می دهند. زمانی که سیالی به جرم m و سرعت خطی v به جسم برخورد می کند، ضربه تولید شده با اندازه حرکت سیال نسبت مستقیم و با زمان اعمال برخورد نسبت عکس دارد.
انرژی آزدا شده حاصل از ضربه سیال به جسم، توانایی کندن قطعات کوچک از جسم را دارد. بنابراین با کنترل محل قرارگیری نازل بر روی جسم می توان برش را در محل های مناسب انجام داد.
در این مقاله به اختصار کابرهایی از جت آب در صنعت و معدن ذکر گردیده است. این فن آوری به لحاظ استفاده از دانش بسیار بالا در طراحی و ساخت تقویت کننده فشار نازل منحصر به چند شرکت می باشد و به همین دلیل در شرایط کنونی در کشورهای در حال توسعه، جایگاه خود را نیافته است. لیکن به دلیل کاربردهای خاص و منحصر به فرد آن و همچنین توسعه روزافزون آن لازم است توجه بیشتری به فن آوری جت آب گردد.
نویسنده:
محمد خسروتاش – کارشناس ارشد استخراج معادن دانشگاه امیرکبیر
مهران خسروتاش – دانشجوی کارشناسی استخراج معدن دانشکده فنی – دانشگاه تهران
تقریباً در ۸۰ درصد معادن بزرگ دنیا که به روش روباز استخراج می شوند از شاول بعنوان ماشین بارگیری و از کامیون بعنوان ماشین باربری استفاده می شود. راههای جایگزینی کامیون در معادن روباز عبارتند از: ۱- اسکریپرها (Scrapers)، ۲- استفاده از حمل و نقل ریلی، ۳- نوار نقاله، ۴- روشهای دیگری نیز برای حمل مواد معدنی وجود دارد مانند حمل و نقل هیدرولیکی و … . امروزه یعی بر اینست که با نوآوری هاو استفاده از ماشین آلات و روشهای جدید هزینه حمل و نقل مواد معدنی کاهش یابد و روش ICC می تواند یکی از نمونه های بارز ای ن نوآوری ها باشد. در هنگام استفاده از این روش طرح کلی معدن را به چند فاز نختلف تقسیم می کنند بدین معدنی که ممکن است ابتدا از یک سنگ شکن ثابت و یا نیمه متحرک در محدوده ای از معدن استفاده نمود و تا عمقی از معدن جهت باربری از کامیون استفاده کرد. در این روش ترابری مواد معدنی از سنگ شکن داخل پیت تا کارخانه کانه آرایی و یا محل دپوی مواد معدنی بوسیله نواد نقاله صورت می گیرد. بدیهی است که میزان بکارگیری سنگ شکن در داخل پیت حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد بیش از سنگ شکنی خواهد بود که در خارج پیت مستقر می شود. کارایی سنگ شکن های متحرک بالغ بر ۸۰ درصد می گردد. از سوی دیگر ثابت گردیده که نواد نقاله از کارایی بسیار بالایی برخوردار بوده به طوریکه اگر تصمیمات و پیش گیری های لازم بموقع و به شور منظم انجام گیرد می توان کارایی آن را تا ۹۶ درصد زمانی رساند.
انگیزه در نصب سیستم های سنگ شکنی داخل پیت و نوار نقاله در عملیات معدنکاری سطحی اقتصادی است. سیستم های سنگ شکنی داخل پیت می توانند بسته به میران متحرک بودن سنگ شکن در چهار زیر مجموعه گروه بندی شوند. ۱- متحرک، ۲- نیمه متحرک، ۲-۱- قابل انتقال، ۲-۲- قطعه قطعه، ۳- نیمه ثابت، ۴- ثابت و فیکس شده. با توجه به موفقیت آمیز بودن استفاده از سنگ شکن های داخل پیت نیمه متحرک و نوار نقاله، در معادن بزرگ دنیا مقل هایلند ولی و … استفاده از روش فوق در طرح توسعه معدن مس سرچشمه، سونگون و معادن بزرگ کشورمان پیشنهاد می شود.
نویسنده: اصغر مالکی القلندیس (دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده فنی دانشگاه شهید باهنر کرمان – کرمان)
برش سنگ با استفاده از پودرهاي منبسط شونده کتراک، استامايت و دكسپن
امروزه معدنكاري و شيوه هاي رايج در آن در حال تحول دائمي است و بسياري از مراكز و موسسات تحقيقاتي فعال در امور معدن براي پيشبرد اهداف معدنكاري دست به توليد موادي مي زنند كه بيشترين بازدهي را دارا بوده و در عين حال علاوه بر ارزاني غيمت ، با محيط زيست سازگاري داشته باشد. ◄ مزايا استفاده از پودرهاي منبسط شونده:
يكي ازمواردي كه به طور روز افزون در كارهاي معدني ايران مورد استفاده قرار مي گيرد انواع پودرهاي منبسط شونده است. اين پودرها پس ازمخلوط شدن با آب، به صورت دوغاب در درون چالهاي از پيش حفاري شده ريخته مي شوند و پس ازمدتي در اثر پديده هيدراتيزاسيون وآبگيري، دوغاب حاصله تا چندين برابر خود افزايش حجم مي دهد و در اثر اين افزايش حجم، يک تنش فشاري بالايي به ديواره چالها وارد مي كند و اين تنش در نهايت موجب شكسته شدن ديواره چال، در نقاط ضعف موجود در اطراف ديواره مي گردد.
با حفاري وآرايش چالها در جهت هاي خاص مي توان شكسته شدن ديواره چالها را هدايت نمود و در نهايت قطعات سنگ و يا بتن را به طور دلخواه برش داد.
• عدم نياز به استفاده از مواد ناريه : از آنجايي كه بسياري از معادن و يا سازه هاي بتوني زائد و قابل تخريب، در مجاورت مناطق مسكوني جاده ها و يا خطوط تاسيساتي آب و برق نفت قرار دارند، براي رعايت شرايط ايمني امكان استفاده از مواد ناريه وجود ندارد به همين دليل باعث شده كه اين معادن به طور دست نخورده باقي بمانند. و يا بهره برداري از آنها با ظرفيت پايين انجام شود. استفاده از پودرهاي منبسط شونده مي تواند تا حد زيادي به امر استخراج و برش قطعات سنگي و بتني كمك نمايد. ضمناً چون استفاده از مواد ناريه در ايران از نظر امنيتي مستلزم رعايت شرايط خاص مي باشد، به همين خاطر رعايت اين شرايط زمان و هزينه بسيار زيادي صرف مي شود، لذا بسياري از افراد ترجيح مي دهند از مواد جايگزين ديگري به جاي مواد ناريه استفاده كنند.
• سهولت استفاده : استفاده از پودرهاي منبسط شونده نياز به نيروي متخصص ندارد وبا يك آموزش كوتاه مدت مي توان از اين پودرها استفاده نمود.
ادامه...
ادامه مطلب
نویسنده:
سید علی اسد، دانشگاه علم وصنعت ایران ، دانشکده عمران ، دانشجوی کارشناسی ارشد
محمد صادق وجدی، وزارت راه وترابری ، اداره کل نگهداری راه وابنیه ، کارشناس ابنیه
تونلها برای مقاصد مختلف از جمله ارتباطات زیرزمینی (کوتاه نمودن مسیر راه و راه آهن) حمل و نقل مواد اهداف صنعتی و معدنی حفر میگردند. در مرحله بهره برداری، نیاز به مدیریت صحیح جهت حفظ شرایط مطلوب و اهداف پیش بینی شده و ارتقاء کیفی علی الخصوص در تونلهای راه می باشد. شاخص های مورد توجه درمدیریت نگهداری تونلها راه شامل وجود سیستمهای روشنایی، تهویه، زهکشی، ابنیه، سیستمهای هشداردهنده، پوشش داخلی و وضعیت مناسب ورودی و خروجی تونل می باشند. طی یک کار میدانی شاخص های فوق درتعدادی از تونلهای ایران جهت شناخت و آگاهی از وضعیت تونل های راه مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی ضمن تنظیم و تکمیل فرمهای بازدید تونل و نظرسنجی از رانندگان، نسبت به سنجش گازهای سمی موجود در تونل و شدت روشنایی نواحی مختلف تونل اقدام گردید. پس از بررسی و دقت در گزارشات و نتایج، متأسفانه هیچ یک از شاخصهای نگهداری که تامین کننده راحتی راننده بوده، با استاندارد جهانی مطابقت نداشته و در یک نظر سنجی که از رانندگان بعمل آمده عمدتاً از عدم تهویه و نبود روشنایی کافی گله مند بودند. برای رفع مشکل فوق و ارتقاء کیفی شاخصهای ایمنی نیاز به یک عزم جدی در وزارت راه و ترابری با ایجاد مدیریت نگهداری تونل متشکل از تخصصهای متنوع، با اختیارات و امکانات کافی و حمایت های مالی و بهره گیری از امکانات و منابع بخش خصوصی و صنعت بیمه میباشد.